«به هر كس كه
چهار چيز را دادند، از چهار چيز محروم نشده است: كسى را كه توفيق دعا دادهاند از
رواى حاجتش نااميد نكردهاند، و كسى را كه مأمور به توبه كردهاند، از پذيرش آنان
نااميد نساختهاند، و كسى را كه دستور استغفار دادهاند از آمرزش محروم ننمودهاند
و كسى كه خدا را سپاس گويد از فزونى نعمت محروم نگردد».
[شرح]
(77293-
77197) سيد رضى مىگويد:
«گواه اين
سخن امام (ع) در قرآن مجيد است آنجا كه خداى متعال در باره دعا مىفرمايد: وَ قالَ
رَبُّكُمُ[1] و در باره استغفار مىگويد وَ مَنْ
يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ
اللَّهَ غَفُوراً رَحِيماً[2] و در باره شكر
مىفرمايد وَ إِذْ تَأَذَّنَ[3] و در مورد توبه
مىگويد: إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللَّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ
السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَرِيبٍ فَأُولئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ
عَلَيْهِمْ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً[4].
چهار مورد
اول اگر از روى خلوص انجام گيرند، هر كدام باعث آمادگى نفس براى پذيرش صورت رحمت
الهى از طرف صورت آفرين مىگردد. دعا زمينه براى پذيرش، توبه باعث قبولى و از بين
بردن اثر معصيت و گناه، استغفار براى آمرزش و سپاسگزارى زمينه براى فزونى نعمت
است. و شواهد و قراين خدايى بر طبق اقتضاى عمل انسانى، گوياى به آن است.
[2] سوره
انبيا (21) آيه (110) يعنى: كسى كه زشتكار يا ستمكار به خود بوده است، آن گاه از
خدا طلب آمرزش دارد خدا را بخشنده و مهربان خواهد يافت.
[3] سوره
ابراهيم (14) آيه (7) يعنى: اگر سپاسگزار باشيد نعمت شما را افزون كنم.
[4] سوره
نساء (4) آيه (17) يعنى: خدا توبه كسانى را كه از روى نادانى ناشايستى را به جا
آورده و پس از آن زود توبه كنند، خدا توبه آنها را پذير است، و خدا دانا و حكيم
است.