«مردم چيزى
از امر دينشان را به خاطر رونق دنياشان فروگذار نمىكنند مگر اين كه خداوند بر
آنان درى را مىگشايد كه زيانش از آن سود بيشتر است.»
[شرح]
(76061-
76045) چون خواستههاى مردم در دنيا- وقتى كه در دنيا خواهى باز شد- پايان پذير
نيست، چون هر خواستهاى خود زمينهاى براى افزون طلبى و زياده جويى دنيا و تحصيل
شرايط و لوازم آن مىشود و همچنين دورى انسان از خدا به اندازه نزديكى او به دنيا
و آرزوهاى دور و دراز در دنياست، بنا بر اين هر كارى كه در آن سود دنيا با همان
هدف دنيايى مورد نظر باشد، وسيلهاى براى گشايش درى از درهاى جستن و آراستن دنيا
است، و زيانش از اوّلى بيشتر خواهد بود چون فرورفتگى به دنيا بيشتر و دورى از خدا
افزونتر مىگردد.
«بسا
دانشمندى كه نادانىاش او را از پاى در آورد و دانشى كه دارد به او سودى نرساند».
[شرح]
(76074-
76065) مقصود امام (ع)، دانشمندانى است كه از علوم بىفايده مانند جادو و تردستى،
بلكه همانند علم نحو و ديگر علوم عقلى بهرهمندند و از قوانين اسلام ناآگاه، و از
روى جهل فتوا دهند و يا از حدود الهى تجاوز كنند و مرتكب گناهى شوند، و در نتيجه
اين علم باعث هلاكت آنان در دنيا و آخرت گردد، و يا آن علمى كه در آخرت سودى ندارد
و باعث ترك علم مهمترى مىشود پس علاوه بر آن كه سودى ندارد و آن دانستنيها او را
نجات نمىبخشد بلكه باعث هلاكت وى در آخرت مىگردد.