(ملهوف):
ستمديدهاى كه ياور بطلبد (تنفيس): رهايى از غمى كه او را فرا گرفته بود.
[ترجمه]
«از
كفارههاى گناهان، به داد ستمديده رسيدن، و غمگين را شاد گرداندن است».
[شرح]
(73604-
73595) امام (ع) اين اعمال را از كفارههاى گناهان بزرگ قرار داده از آن رو كه
آنها فضيلت بزرگى هستند كه فضيلتهايى همچون شفقت، عدالت، سخاوت، مروّت و نظاير
آنها را در پى دارند و بديهى است كه وجود اين خصلتها در آدمى باعث پوشش و محو
گناهان و از بين رفتن خصلتهاى بدى مىگردند كه از آنها به بديها و گناهان تعبير
مىشود، چنان كه قبلا به اين مطلب اشاره شد.
«فرزند آدم!
هر گاه ديدى پروردگار سبحان نعمتهايش را در پى هم به تو ارزانى مىدارد در حالى كه
تو نافرمانى او را مىكنى، پس برحذر باش و از او بترس».
[شرح]
(73621-
73608) آدمى را از نافرمانى خدا، در حالى كه نعمتهاى الهى پياپى به او مىرسد، به
وسيله ترس از خدا برحذر داشته است، توضيح آن كه چون سپاس دائمى زمينهساز فزونى
نعمت است، ناسپاسى در برابر نعمت، و نافرمانى خداوند كه مستلزم ناسپاسى است، موجب
فزونى نيافتن نعمت بلكه زمينه براى كاستى نعمت و نزول بلاست، چنان كه خداى تعالى
فرموده است: وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ[1] و همين است
جاى ترس از خدا. و او، در سخن امام: و انت
[1]
سوره ابراهيم (14) آيه (7) يعنى: اگر ناسپاسى كنيد به عذاب سختى گرفتار مىكنيم.