به نظر من،
آن كسى كه هر سه احتمال را نقل كرده نظرش صحيحتر و به حقيقت نزديكتر است، زيرا
سوار شدن بر پشت سر، محتمل است. خوارى، سختى و عقب افتادن مقام و منزلت باشد و
احتمال مىرود تمام اينها مورد نظر امام (ع) باشد. ازهرى بين مثل و كنايه تفاوت
نگذاشته است، زيرا سوارى بر پشت سر، كنايه از امور ياد شده است، و همچنين طولانى
بودن حركت در شب كنايه از مشقت زياد است، زيرا اين جاى تصور و لازمه سير طولانى در
شب است، و احتمال دارد كه عبارت امام (ع)، كنايه باشد، به صورت يك ضرب المثل.
«هر كس را كه
عملش كند سازد، تبارش او را تند نگرداند».
[شرح]
(73591-
73584) يعنى: هر كس كه عمل شايسته خوب نداشته باشد و بدان جهت از مراتب بلند دنيوى
و اخروى عقب بماند، بزرگى و شرافت خانوادگى- هر چند كه داراى شرافتى باشد- او را
تند نگرداند. كندى عمل، كنايه از نرسيدن او به نيكى است، به دليل نداشتن چيزى از
اعمال پاكيزه كه او را به نيكى برساند. امام (ع) اسراع (تند گرداندن) را در برابر
بطؤ (كند ساختن) قرار داده است.