پالان بر شتر سوارى خويش مى‌نهم، و اگر مرا به آمدن به جانب خودتان ناچار كنيد، با شما چنان كارزارى بپا كنم كه جنگ جمل پيش آن، مانند ليسيدن ليسنده (بسيار كوچك) باشد، با اين كه من بر فضيلت و بزرگى آن كه از شما پيروى كرد.

آگاهم و حق آن كه را كه نصيحت و خيرخواهى كرده مى‌شناسم، در حالى كه به خاطر متهّمى به شخص خوب تجاوز نمى‌كنم و پيمان شخص با وفا را نمى‌شكنم»

[شرح‌]

(59829- 59822) امام (ع) در اول اين نامه گناهان مردم بصره را به آنان خاطر نشان كرده تا اگر بخواهد آنان را مجازات كند حجت داشته باشد و اگر عفو كند جلو چشم آنان را بگيرد، واژه حبل را كه به معناى ريسمان است، استعاره از بيعت آنان با خود و لفظ انتشار را استعاره از پيمان شكنى آنها آورده است وجه استعاره نخست آن است كه بيعت مهمترين سبب جمع‌آورى مردم و نظم دادن به امور آنها و وسيله‌اى است كه آنان را به سوى خشنودى خداوند مى‌كشاند چنان كه ريسمان آنچه را كه به آن بسته است مرتب نگهدارى مى‌كند، وجه استعاره دوم واضح و روشن است.

(59853- 59830)

ما لم تغبوا عنه،

در اين جمله به منظور اتمام حجت، اشاره مى‌كند به اين كه آنچه انجام داده‌اند از پيمان شكنى و مخالفت با آن حضرت با آگاهى و هوشيارى بوده است، و پس از آن كه گناهشان را به آنان گوشزد فرموده امورى چند در مقابل آن بر شمرده است كه حكايت از بزرگوارى وى نسبت به آنان مى‌كند و آن امور عبارتند از عفو و گذشت از گناهكارشان، و برداشتن شمشير از آنان كه فرار كنند و بگريزند و پذيرفتن كسى از آنها كه به سوى او رو آورد و طلب رضايت كند، و پس از اين همه رأفت و رحمت، آنان را بيم مى‌دهد كه اگر بخواهند به فتنه‌انگيزى خود برگردند، آماده است كه با آنان بجنگد و بر ايشان‌