[شرح‌]

(55139- 55130) امام (ع) در اين خطبه اوصافى براى اهل بيت پيامبر ذكر كرده است از اين قرار:

(55142- 55140) 1- آنها مايه حيات دانش هستند، علم را تشبيه به موجود زنده كرده كه وجود دارد و سودمند است و بطور مجاز آنان را حيات ناميده و اسم سبب را روى مسبب گذارده است.

(55145- 55143) 2- آنان سبب مرگ جهل و نادانى مى‌باشند، از راه استعاره براى نادانى، موت و مرگ قائل شده است، زيرا با وجود ايشان جهل معدوم و فانى مى‌شود و مانند جمله پيش، لفظ موت را از باب مجاز، بر آنها اطلاق فرموده است.

(55149- 55146) 3- حلم و بردباريشان حكايت از دانش آنان مى‌كند چون علم به موقعيّتهاى حلم دارند و اين جمله اشاره دارد به اين كه ميان دو صفت پسنديده دانش و بردبارى تلازم برقرار است، بنا بر اين اهل بيت پيامبر چون به ارزش و موقعيت بردبارى عالم هستند از اين رو در تمام موارد، حلم و بردبارى نشان مى‌دهند.

(55158- 55154) 4- سكوت آنان از محكم بودن بيانشان در مواقع سخن گفتن حكايت مى‌كند زيرا كسى كه بداند در كجا و چه وقت بايد سكوت كرد موارد سخن گفتن را هم مى‌داند و گرنه هر وقت و هر جا و بى‌مورد به سخن خواهد پرداخت يعنى در موضع سكوت حرف مى‌زند و اين بر خلاف علم خواهد بود.

5- آنان با حق مخالفتى ندارند يعنى چون به حق و راههاى وصول به آن، علم و آگاهى دارند و حلاوت آن را چشيده‌اند، از آن دست برنمى‌دارند و به سوى صفت ناپسند افراط و تفريط گرايش پيدا نمى‌كنند.

(55165- 55159) 6- و چون علم به حقيقت دارند، در آن اختلاف و جنگ و نزاعى راه نمى‌اندازند.

(55169- 55166) 7- ايشان پايه‌ها و ستونهاى اسلام هستند اين نامگذارى استعاره است،