مى‌بودند مركب‌هاى سوارى را مجهّز سازند، اين حالت، تسليم و پذيرش مردم را آسانتر، و آنان را از گردنكشى و استكبار، دورتر مى‌ساخت و به دليل ترسى كه بر آنان چيره شده يا رغبت و ميلى كه ايشان را مجذوب كرده به آنان مى‌گرويدند، و در اين صورت نيّتها ناخالص و نيكيها (عبادتها براى دنيا و آخرت) تقسيم شده مى‌بود، ولى خداوند چنين خواست كه پيروى از پيامبران و ايمان به كتابهاى آسمانى او، و فروتنى در پيشگاه عظمت و گردن نهادن بر فرمان و پذيرش آن، تنها براى جلب رضايت و خشنودى ذات اقدس وى باشد، نه هيچ چيز ديگرى و در اين راه هر چه آزمايش و ابتلا بيشتر و بزرگتر باشد، اجر و پاداش هم ارزشمندتر و پر بهاتر خواهد بود.

مگر نمى‌بينيد كه حق تعالى تمام فرزندان آدم (ع) را از پيشينيان تا آخرين فرد اين جهان را با سنگهايى كه نه سود و زيانى دارد و نه نيروى بينايى و شنوايى، آزمايش فرموده و آن سنگها را خانه محترم خود قرار داده و آن را موجب پايدارى وسيله قيام مردم دانسته است، پس آن را در سنگلاخ‌ترين مكانها و كم ارتفاع‌ترين نقطه دنيا از جهت خاك و كلوخ و تنگترين دره‌ها از نظر عرض قرار داد، در ميان كوههاى خشن، ريگهاى نرم و روان، چشمه‌هاى كم آب، و آباديهاى دور از هم، كه نه شتر و نه اسب و گاو، و گوسفند هيچ كدام در آن به راحتى زندگى نمى‌كنند. و سپس آدم و فرزندانش را فرمان داد كه به آن سو، روى آورند. بنا بر اين آن جا مركز تجمع و سر منزل مقصود و بار انداز آنان شد، آن چنان كه افراد با طيب خاطر، شتابان از ميان فلات و دشتهاى دور و از درون واديها و دره‌هاى عميق و جزيره‌هاى پراكنده درياها، بدان جا روى آوردند، تا به هنگام سعى شانه‌هاى خود را خاضعانه حركت دهند و در اطراف خانه طواف كنند و تهليل (لا اله الا اللَّه) گويند، و با موهاى آشفته و بدنهاى پر گردو غبار هروله كنان و شتابان حركت كنند، لباسهايى كه نشانه شخصيّتهاست كنار انداخته و با رها گذاشتن موها، قيافه خود را ناخوش آيند سازند. اين آزمونى بزرگ، امتحانى شديد، آزمايشى آشكار و خلوص مؤثرى است كه خداوند آن را سبب رحمت و رسيدن به بهشتش قرار داده است. اگر خداوند