«خداوند را بر آنچه فرمان داده، و بر هر كارى كه مقدّر فرموده
مىستايم، و هم سپاس مىگزارم كه مرا به وسيله شما در معرض آزمايش در آورده است اى
گروهى كه هر زمان دستور دادم فرمانبردارى نكرديد، و هرگاه دعوت كردم نپذيرفتيد،
اگر شما را مهلت دهم و كار را به تأخير اندازم به سخنان بيهوده مىپردازيد و اگر
درگير جنگ شويد ناتوانى و سستى نشان مىدهيد، و اگر مردم پيرامون پيشوايى گرد آيند
طعنه مىزنيد، و اگر به كار سختى كشانده شويد باز پس مىرويد، دشمن شما را پدر
مباد، براى يارى پروردگار خويش، و جهاد در راه گرفتن حقّ خود منتظر چه هستيد؟ براى
شما يا مرگ يا خوارى است! به خدا سوگند اگر مرگ من فرا رسد كه حتما خواهد رسيد و
ميان من و شما جدايى خواهد افكند، در حالى است كه من از مصاحبت شما دلتنگ و با
بودن شما تنهايم.
خدا به شما خير دهد!! آيا دينى در ميانتان نيست كه شما را به دور هم گرد
آورد، و غيرتى نيست كه شما را بر انگيزد، آيا شگفت نيست كه معاويه ستم پيشگان
فرومايه را مىخواند و بى آن كه به آنها كمك و بخششى كند او را پيروى مىكنند، و
من شما را كه ميراث اسلام و بازماندگان مردم مسلمانيد با دادن كمك و عطايا
مىخوانم، ليكن از گرد من پراكنده مىشويد و مخالفت مىكنيد؟! دستور من براى شما
مايه خرسندى نيست تا بدان راضى باشيد، و شما را خشمگين نمىكند تا بر ضدّ آن
اجتماع كنيد، براستى آنچه را بيش از هر چيز دوست دارم ديدار كنم مرگ است، كتاب خدا
را به شما آموختم، و با دلائل ميان شما داورى كردم، و آنچه را نمىشناختيد به شما
شناساندم و آنچه را كه ناگوارتان بود بر شما گوارا ساختم، اى كاش كور مىديد و
خفته بيدار مىشد، و چه قدر از خدا بىخبرند گروهى كه پيشواى آنها معاويه و مربّى
آنها فرزند نابغه است».
[شرح]
(38422- 38412) امام (ع) خداوند متعال را بر هر چه قضا داده و مقدّر
فرموده ستايش كرده است، و چون قضا عبارت از فرمان الهى است نسبت به آنچه واقع
مىشود، لذا