محنتهاى اين مصيبت برطرف شود، آنان را به سوى حقّ خالص خواهم كشانيد، و اگر پيشامد چيز ديگرى بود «فَلا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَراتٍ، إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِما يَصْنَعُونَ‌ [1]»

[شرح‌]

(33706- 33696) در باره پاسخ امام (ع) به اسدى، بايد دانست اگر كسى دچار شوريدگى عقل و آشفتگى رفتار باشد به گونه‌اى كه از هر چه به او مربوط نيست بپرسد، يا بى‌جا به پرسش پردازد، و در كارها شتاب كند به او قلق الوضين گفته مى‌شود، و علّت اين است كه وضين يعنى تنگ زين هنگامى كه سست گردد زين لرزان و بى‌ثبات مى‌شود، از اين رو به احوال كسى مى‌ماند كه در گفتار و رفتار خود پايدارى و استقامت ندارد، و اين جمله براى اين گونه افراد مثل گشته است، جمله ترسل في غير سدد نيز در زمينه همين مطلب و به اين معناست كه بى‌رويّه و بى‌جا سخن مى‌گويد، و اين سخن را امام (ع) براى تأديب آن مرد گفته است.

(33717- 33707)

فرموده است: و لك بعد ... تا استعملت.

اين جمله در اظهار عذر و بيان لزوم ردّ پاسخ نيكو به اوست، زيرا خويشاوند را حقوقى است، و كسى كه از ديگرى پرسش مى‌كند نيز اين حقّ را دارد كه پاسخ او داده شود و به راه صواب ارشاد گردد، امّا خويشاوندى اين مرد اسدى براى اين بود كه زينب دختر جحش همسر پيامبر خدا (ص) از طايفه بنى اسد بود. و او زينب دختر جحش بن رئاب بن يعمر بن صبرة بن مرّة بن كثير بن غنم بن ذوذان بن اسد بن خزيمة است، مادر زينب أميمه دختر عبد المطّلب بن هاشم بن عبد مناف مى‌باشد، و زينب دختر عمّه پيامبر خداست (ص). گفته‌اند غرض از مصاهرت (دامادى) در اين جا همين است، و قطب راوندى گفته است كه على (ع) از طايفه بنى اسد همسر داشته است، ليكن ابن ابى الحديد شارح نهج البلاغه اين‌