وجود آن در گرو وجود همان دوران است و با سپرى شدن آن از ميان مى‌رود و براى هميشه پايدار و باقى نمى‌ماند.

(32063- 32059) اين كه فرموده است: آخر فعاله كأوّله يعنى آثار و اعمال روزگار شبيه يكديگر و آنچه در آخر آن خواهد گذشت همانند آغاز آن است، بدين معناست كه آنچه در يك زمان موجب آبادانى و شكوفايى مى‌شود با سپرى شدن آن زمان، رونق و آبادانى آن نيز به پايان مى‌رسد و احوال روزگار پيوسته بدين گونه و بر يك قانون سپرى مى‌گردد، جمله متشابهة اموره نيز به همين معناست، زيرا همان گونه كه روزگار در گذشته و از نخست گروهى را به تهيدستى و برخى را به توانگرى و عدّه‌اى را به زبونى و بعضى را به سوى مجد و شرف مى‌كشانيده، و به دسته‌اى جامه هستى پوشانيده و عدّه ديگر را به ديار نيستى فرستاده است پس از اين و در آخر نيز چنين است.

(32177- 32064)

فرموده است: متظاهرة أعلامه.

يعنى: دلايلى كه بر طبيعت و خصلت روزگار، و چگونگى عمل و رفتار او با مردم در گذشته و حال، وجود دارد مؤيّد يكديگرند.

اين كه امور مذكور به روزگار نسبت داده شده در صورتى كه فاعل حقيقى خداوند است و چنان كه پيش از اين گفته شد روزگار تنها وسيله تكوين و پيدايش حوادث مى‌باشد، بنا بر اوهام و انديشه‌هاى عرب است.

پس از اين امام (ع) نزديك بودن قيامت را گوشزد و آن را تشبيه مى‌كند به ساربانى كه شتران را به جلو مى‌راند و آنان را به حركت و شتاب بر مى‌انگيزاند، از سخنانى كه پيش از اين در اين باره گفته شده كيفيّت اين سوق و حركت و وجه استعاره آن دانسته شده است، در جمله فكأنّكم بالسّاعة تحدوكم وجه مشابهت، شتاب و بر انگيختن است و اين كه ناقه‌هاى شول اختصاص به ذكر داده شده براى اين است كه اين شتران، سبكبار و از لغزيدن و افتادن مصون بوده و به سختى و شتاب رانده مى‌شوند.