امام (ع) لفظ «يدين» را براى عذاب استعاره به كار برده‌اند. «بين يديه» كنايه از وقتى است كه فراروى عذاب آخرت و مشرف بر آن باشد، وجه شباهت اين است، كه ترس همواره از شخص داراى قدرتى است كه سخت‌گير هم باشد.

پس گويا امام (ع) عذاب سخت را به منزله عذاب كننده در نظر گرفته و لفظ «يدين» را براى آن استعاره به كار برده، و مقدّم بودن ترس و اندار را، بمنزله فراروى عذاب شديد قرار گرفتن دانسته است. توضيح دادن مطلب به طريق استعاره و كنايه از لطيفه‌هايى است كه جاذبه فراوان دارد.

بعد از انذار و بر حذر داشتن مردم از گناه و معصيت، مجددا آنها را امر مى‌كند، كه از باقى مانده عمرشان در دنيا استفاده كنند و نفس خود را بر مشكلات كارهاى نيك شكيبا سازند، يعنى در انجام كارهاى شايسته هر چند سختيهايى وجود دارد، صبر داشته باشند.

درك باقيمانده از عمر، در سخن امام (ع) براى توجّه دادن، به كوتاهيهاست كه در مقابل انجام وظيفه الهى خود داشته‌اند و به همين دليل مى‌فرمايند، زمانى كه شما براى انجام كارهاى نيك و شايسته داريد به نسبت زمانى كه از پند و موعظه غفلت كرده‌ايد بسيار اندك است.

نسبت دادن امام (ع) اعمال را بوقت، بدين جهت است كه تمام اوقات مى‌توانند ظرف كارهاى لازم و شايسته قرار گيرند، بنا بر اين نسبت دادن افعال نيك به تمام زمانها به اين اعتبار قابل صدق مى‌باشد.

(14345- 14329)

قوله عليه السلام: و لا ترخّصوا لأنفسكم الى قوله المعصية

مقصود از رخصتى كه امام (ع) در اين فراز بدان اشاره دارند رخصت شرعى نيست، بدين معنى كه انسانها اجازه ترك اعمال را در حال حاضر به شرط انجام آن در آينده داشته باشند.

بلكه منظور آن سهل انگاريهايى است كه اشخاص در رابطه با انواع خوردنيها، آشاميدنيها و ازدواج داشته‌اند و با سرگرميهاى آن چنانى به امورى بيش از حدّ