[لغات‌]

(ورطته فى الامر): بدان گرفتارش كردم.

(مورّط): هلاك كننده.

(قناص): پناهگاه.

(محار): محل رجوع و بازگشت.

(افك): دگرگون شد.

(قيد قدّه): به اندازه قامت شخص.

(معفر): به خاك ماليده.

(عفر): خاك.

(فينه): ترس، در بعضى از نهج البلاغه‌ها كلمه فينه را وقت و زمان معنى كرده‌اند.

(انف الشي‌ء): اوّل آن.

(حوبه): نياز و بى‌چيزى.

(ضنك): تنگنا ....

[ترجمه‌]

«اى بندگان خدا! كجايند آنان كه خداوند عمر طولانى و نعمتهاى فراوان به آنان داد و آموختنى‌ها را تعليمشان داد و حقيقت را فهميدند، اما فرصتى كه براى عمل به آنان داده شده بود بيهوده از دست دادند، در حال سلامتى و شادمانى، قيامت را از ياد بردند، مدتى دراز مهلت داده شدند و بخششهاى زيادى به آنها كردند و از عذابهاى دردناك بر حذرشان داشتند و به ثوابهاى بزرگى اميدوارشان ساختند. (ولى آنها قدر اين همه نعمت و احسان خداوندى را ندانستند! و همه را در لهو و لعب گذراندند) و اينك در تنگناى گور گرفتار آمده‌اند. (شما) از گناهانى كه انسان را به ورطه هلاكت مى‌كشاند، و زشتيهايى كه خداوند را به خشم مى‌آورد بپرهيزيد.

اى صاحبان ديدگان بينا و گوشهاى شنوا، و اى دارندگان سلامت و مال دنيا! آيا گريزگاهى، راه چاره‌اى، پناهگاهى، تكيه‌گاهى، راه فرارى و خلاصى از دست قدرت و غضب حق تعالى هست يا نيست؟ و اگر امكان رهايى يافتن از قبضه قدرت خداوندى نيست پس به كدام مسير منحرف مى‌شويد و چه راه فرارى داريد، و به چه چيز فريفته مى‌شويد؟ (آيا نمى‌دانيد) سهم هر كدام شما از زمين به اندازه بلندى و پهناى قدّ اوست، كه برايش گور حفر كنند و آن گاه خاك بر صورتش بپاشند! (پس اين همه حرص و آز. و طمع در جمع‌آورى از راه حلال و حرام براى چيست؟)