هر چند، جهت مصلحت در امر را مىداند، ولى
گاهى ممكن است، برخى جهات فاسد نامشخص در موضوع باشد، كه جز با تجربه مكرّر، بدان
آگاهى حاصل نمىشود. بنا بر اين مشورت، بدون تجربه در بردارنده گمان خطاست. و لذا
در كتاب منثور الحكم چنين آورده شده است: «هر چيز نيازمند خرد است، و خردمند نياز
به تجربه دارد.»
با روشن شدن اين واقعيّت، كه فرمانبردارى از نظر مشاور خوب و داراى
صفات ويژه مشورت، واجب، و در بيشتر موارد از جهت پيامد خير موجب خوشحالى و رستگارى
مىشود مسلّم مىگردد كه مخالفت و عصيان، نسبت به رأى و نظر چنين مشاورى اندوه و
پشيمانى را به دنبال خواهد داشت.
(8189- 8160) حضرت به دنبال توصيف يك مشاور خوب مىفرمايد: «من به
شما فرمان مخالفت با اين حكميّت را دادم، شما اطاعت نكرديد». حال با روشن كردن اين
موضوع كه سرپيچى از مشورت، مشاور ناصح دلسوز، اندوه و پشيمانى به دنبال دارد به
توضيح اين حقيقت تلخ مىپردازند كه، آن بزرگوار در داستان حكميّت مشاور بوده، و به
پيامد اين حادثه هم، اشاره كرده است، ولى فريب خوردگان، با امام (ع) مخالفت
كردهاند. در اين مورد مىخواهند براى كوفيان روشن كنند با وجودى كه امام (ع)
داراى شروط لازم مشورت بوده و نظر خود را به آنها فرموده است، آنها به نظر آن حضرت
وقعى ننهاده، و با ايشان مخالفت كردهاند، حال بر حسب گناهى كه مرتكب شده و مشورت
را ناديده گرفتهاند طبيعى است كه دچار ندامت شوند. نخلت لكم مخزون رأيى: «گنجينه
صاف و خالص نظرم را بيان كردم» لفظ «نخل» بمعنى غربال كردن و ناخالصيها را جدا
كردن كنايه از رأى محكم استوار و خالص و بىغش است كه از درايت و اجتهاد حضرت
سرچشمه مىگرفته است. جهت مشابهت اين است. چنان كه بهترين و با صرفهترين كالاى
مصرفى مثل آرد، بيخته و غربال شده آن است؛ نيكوترين و