توضيح اين موضوع كه «هر كه براى خداوند كارى انجام دهد پاداشش با خدا و اگر براى غير خدا انجام دهد اجر و مزدش به غير واگذار مى‌شود».

در فصلى كه حضرت از كسى كه قضاوت مسائل مردم را با نداشتن اهليت بپذيرد، عيبجويى كرده است، گذشت.

(5400- 5391)

سخن امير المؤمنين (ع) در باره محصول دنيا و آخرت به اين جا كه مى‌رسد، مى‌فرمايد: نسأل اللّه منازل الشّهداء و معايشة السّعداء و مرافقة الأنبياء:

«از خداوند، مقام و منزلت شهدا، زندگى با نيكان، و دوستى انبيا را، مسألت مى‌كنم.» چون هدف امير مؤمنان (ع) كسب سعادت اخروى بوده، از خداوند اين سه مرتبه والا را تقاضا كرده است. ضمنا شنوندگان را به پيروى از خود، در طلب اين مراتب و عمل به آن علاقه‌مند مى‌سازد.

امام (ع)، درخواست رسيدن به مراتب سه گانه فوق را، از آسان‌ترين آغاز، و به بلندترين مقام ختم كرده است. زيرا آن كس كه سرانجامش شهادت باشد سعادتمند خواهد بود. و نهايت درجه سعادت، همجوارى و مصاحبت انبياست.

آرى از تربيت كننده لايق و مربّى شايسته‌اى همچون على (ع) جز اين انتظار نيست زيرا رسيدن به مرتبه عالى (مرافقت انبيا) جز با طىّ مراتب پايين مقدور نمى‌باشد.

(5439- 5403)

سپس حضرت در ادامه بحث تربيتى خود خطاب به مردم مى‌فرمايد: ايّها النّاس ... انّه لا يستغنى الرّجل:

«اى مردم ... محققا انسان بى‌نياز نيست.» در فراز گذشته فقرا و مستمندان را از تعرّض به ثروتمندان و حسد بردن به آنان نهى فرموده است، در اين بخش از گفتار، روى سخن با اغنيا و متوجّه ساختن آنان به وظيفه‌شان در حق فقرا و خويشاوندان و اقربا و بطور كلى افراد جامعه‌شان مى‌باشد.

آنان را به عدالت و رعايت انصاف، در زمينه امور مالى و هزينه زندگى‌