responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه شرح نهج البلاغه نویسنده : ابن ميثم بحرانى ت محمدى مقدم و نوايى    جلد : 1  صفحه : 275

بنا بر اين تركيب لازم مى‌آيد و هر مركّبى چنان كه گذشت ممكن الوجود است و چون محال است كه خداوند به اين معنى واحد باشد، مطلق اشاره به خداوند مستلزم جهل به اوست، زيرا خداوند واحد واجب الوجود است با توجه به اين كه براى واحد مفاهيم ديگرى نيز هست، بايد دانست كه خداوند به معناى عددى واحد نيست، امّا مى‌توان گفت خداوند به اين دليل واحد است كه غير او در حقيقت خاصى با او شريك نيست و خداوند به اين دليل واحد است كه در حقيقت ذات او تركيب و تأليفى از معانى متعدد وجود نداشته و قوام او به اجزا و اشيائى نيست، و به اين دليل واحد است كه هيچ كمالى را فاقد نيست بلكه هر كمالى كه شايسته ذات او باشد بالفعل براى او حاصل است. خداوند سبحان به اين اعتبارات سه گانه فوق واحد است.

(1158- 1145)

فرموده است: و من قال فيم فقد ... تا اخلى منه‌

كلمه «فيم» و «علام» در اصل «فيما» و «على ما» بوده است. «فى و على» به عنوان دو حرف بر «ماى» استفهاميّه وارد شده و الف «ماى» استفهاميه براى تخفيف حذف شده است و اين دو كلمه در معنى دو قضيّه شرطيّه متّصله هستند و منظور آموزش دادن مردم است كه از مكان و جايگاه خداوند سؤال نكنند. و مقصود از اين دو قضيّه، دو قضيّه شرطيّه متصله‌اى است كه نقيض تالى آنها استثنا شده باشد چنان كه در قياس ضمير معروف است، كبراى قياس در هر دو قضيّه حذف شده است. معناى توضيحى شرطيّه متّصله اوّل (فيم) اين است كه اگر سؤال با كلمه فيم از خداوند صحيح باشد بايد براى خداوند محلّى در نظر گرفت كه در آن جاى داشته باشد و بر خداوند صدق عروض در محل تحقق مى‌يابد ولى محال است كه خداوند در محل قرار داشته باشد، پس جايز نيست كه از خداوند با «فيم» (در كجاست) سؤال شود. توضيح ملازمه اين كه فيم استفهام از مطلق محل و ظرف است و استفهام از محل براى چيزى آن گاه‌

نام کتاب : ترجمه شرح نهج البلاغه نویسنده : ابن ميثم بحرانى ت محمدى مقدم و نوايى    جلد : 1  صفحه : 275
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست