الأدواء لهذا الداء العضال، و يستشمّ من التدبّر فيها الاعتماد بالنفس لكلّ شخص.

الترجمة

مردى در حضرتش دنيا را بياد نكوهش گرفت و چون شنيد چنين فرمود:

أى كسى كه از دنيا نكوهش ميكنى و بد ميگوئى تو خود فريفته آني و گول بيهودگيهاى آن دامن‌گير تو است، تو خود فريفته دنيا شدى و دل بدان بستى سپس از ان بد ميگوئى عيبش مى‌جوئى؟ تو بايد دنيا را مجرم شمارى يا اين كه دنيا حق دارد تو را مجرم بداند، كى دنيا بتو اظهار عشق كرد و كى و كجا تو را فريفت و چه ناز و گرشمه‌اى با تو كرد؟

راستى تو را بوسيله گورهاى پوسيده پدرانت فريفت يا خوابگاه درون گور مادرانت؟ چه قدر براى زندگى آنها در بستر مرگ دست و پا زدى و از آنها پرستارى كردى و دنبال بيمارستان و پزشك دويدى، در آن بامدادى كه درمان تو دردى از آنها دوا نكرد، و گريه و زاريت سودى بدانها نداد، و شفقت و مهربانيت بدرد آنها نخورد و نفعى بر ايشان نداشت، درخواست تو در باره نجات آنها باجابت نرسيد، و با همه نيروى خود نتوانستى در برابر مرگ از آنها دفاع كنى، دنيا با همين مناظر آينده خودت را در برابرت مجسم كرد و قتلگاهت را بتو نشان داد.

راستى كه دنيا محيط راستى است براى كسى كه براستى با آن در آيد، و خانه عافيت و آسايش است براى كسى كه بخوبي آنرا بفهمد، خانه بى‌نيازى و ثروتست براى كسى كه از آن توشه برگيرد، خانه پند است براى كسى كه بدان پند پذيرد، مسجد دوستان خدا است، محل نماز فرشته‌هاى خدا است، فرودگاه وحى خدا است تجارتخانه اولياء خداست، در آن كسب رحمت نموده و بهشت را بهره و سود گرفتند كى است آنكه نكوهشش ميكند با اين كه دنيا است كه خود اعلام جدائى كرده، و فرياد مفارقت خود را بلند كرده است، و خبر مرگ خود و أهل خود را منتشر ساخته، با بلاهاى خود بلاء دوزخ را مجسم كرده، و با شادماني خود شادمانى بهشت را پيش چشم آورده، شامگاهان آسايش آرد، و بامدادان فاجعه و سوك زايد