نمايد، اگر چيزي را طلب نمود جواب مثبت دهد، با خوشروئي به او انعام دهد، در پيدا نمودن گمشده اش او را راهنمايي نمايد، سلام او را جواب دهد، هنگامي كه عطسه كرد بگويد: "يرحمك الله" ، با خوبي و محبت با او صحبت كند، با دوستان او دوستي نمايد، اگر خواست به ديگري ظلمي كند او را بازدارد و اگر به او ظلمي شده او را ياري نمايد تا حقش را بگيرد، در طوفان حوادث او را تنهانگذارد، قسم او را تصديق كند (نگويد دروغ است)، آنچه را براي خود مي‌خواهد براي او نيز بخواهد و هرچه را براي خود ناخوشايند دارد براي او نيز نخواهد". سپس فرمود: "هرگاه كسي در اداي حقي از حقوق برادر مسلمان خودكوتاهي كند، روز قيامت از او مطالبه مي‌شود و بايد آن را ادا نمايد".[1] و در روايت ديگري آمده است كه حضرت امام جعفر صادق (ع) فرمودند : "هركس حق مومني را حبس كند و به اونرساند خداوند روز قيامت او را روي دو پايش پانصد سال نگه مي‌دارد تا اينكه عرق يا خون او جاري مي‌شود، و نداكننده اي از طرف خداوند ندا مي‌كند: اين شخص ستمكاري است كه حق خداوند را حبس نموده است، و پس از آن چهل روز ملامت مي‌شود، سپس امر مي‌شود او را در آتش افكنند".[2] و نيز آن حضرت در روايت ديگري مي‌فرمايند :"خداوند به چيزي بهتر از اداي حق مومن عبادت نشده است".[3]

حقوق ملتها نسبت به يكديگر

بر اساس مفاد آيه شريفه "لن يجعل الله للكافرين علي المومنين سبيلا"[4] و نيز روايت : "الاسلام يعلو و لا يعلي عليه"[5] اسلام و امت اسلامي هيچ گاه نبايد تحت سيطره و قدرت معنوي يا مادي كفار قرار گيرند، و تحقق اين حكم در زمان حاضر و در صحنه بين الملل بخصوص در مجامع جهاني هرچند با مشكلات زيادي مواجه مي‌باشد، ولي آحادمسلمانان موظف هستند در تحقق آن بكوشند.

همان گونه كه مسلمانان با زبانها و رنگها و نژادهاي گوناگون در برابر كفار يك امت واحده مي‌باشند، كفار نيز از هر فرقه و جمعيتي باشند اهل يك آيين به حساب مي‌آيند، هرچند تحت حاكميت اسلام زندگي نمايند. و هريك از دولتها وملتهاي كفر داراي حقي هستند كه بر اساس

---