موقع تابيدن آفتاب تر بوده يا شك كندتري آن به واسطه آفتاب خشك شده يا نه، آن زمين نجس است، همچنين است اگر شك كند كه پيش از تابش آفتاب عين نجاست از آن برطرف شده يا نه، يا شك كند كه چيزي مانع تابش آفتاب بوده است يا نه .

4 - استحاله :

مساله 159- اگر ماهيت و جنس چيز نجس به گونه اي عوض شود كه به صورت چيز پاكي در آيد پاك مي‌شود ومي گويند "استحاله" شده است، مثل آنكه چوب نجس بسوزد و خاكستر گردد، يا سگ در نمكزار فرو رود و نمك شود.ولي اگر ماهيت و جنس آن عوض نشود پاك نمي شود، مثل آنكه گندم نجس را آرد كنند يا نان بپزند.

مساله 160- اگر چيز نجسي به وسيله مواد شيميايي يا دستگاههاي جديد به طور كلي استحاله شده و جنس و ماهيت آن تغيير كند پاك مي‌گردد، ولي تنها تغيير آثار آن كافي نمي باشد.

مساله 161- كوزه گنلي و مانند آن كه از گل نجس ساخته شده نجس است، و بنابراحتياط واجب بايد از ذغالي كه ازچوب نجس درست شده اجتناب شود.

مساله 162- اگر شراب به خودي خود يا به واسطه آنكه چيزي مثل سركه و نمك در آن ريخته اند سركه شود پاك مي‌گردد.

مساله 163- شرابي كه از انگور نجس درست كنند به سركه شدن پاك نمي شود، بلكه اگر نجاستي هم از خارج به شراب برسد بنابراحتياط واجب بايد پس از سركه شدن از آن اجتناب نمايند.

مساله 164- پوشال ريز انگور و خرما كه معمولا هنگام سركه انداختن درون خم ريخته مي‌شود اشكال و ضرري ندارد، ولي بنابراحتياط واجب تا هنگامي كه انگور يا كشمش و يا خرما سركه نشده چيزهايي از قبيل خيار، پياز، سير وبادمجان در آن نريزند.

مساله 165- چيز نجسي كه معلوم نيست استحاله شده يا نه نجس است .

5 - كم شدن دو سوم آب انگور:

مساله 166- جوش آمدن آب انگور كه موجب حرمت آن مي‌شود به دو صورت است :

الف - به وسيله آتش جوش آمده باشد، كه در اين صورت خوردنش حرام و بنابراحتياط