مساله 2227- اگر صاحب كار بنا را وكيل كند كه براي او كارگر بگيرد، چنانچه بنا كمتر از مقداري كه از صاحب كارمي گيرد به كارگر بدهد زيادي آن بر او حرام است و بايد آن را به صاحب كار بدهد، ولي اگر اجير شود كه ساختمان راتمام كند و براي خود اختيار بگذارد كه خودش بسازد يا به ديگري بدهد، در صورتي كه كمتر از مقداري كه اجير شده به ديگري بدهد، چنانچه خود او هم كاري كه ارزش دارد انجام مي‌دهد زيادي آن براي او حلال مي‌باشد.

مساله 2228- اجير شدن براي كارهايي كه بر همگان واجب كفايي است - نظير غسل، كفن و دفن ميت - بنابراحتياطباطل است، هرچند براي مستحبات آن مانعي ندارد. ولي استخدام و اجير شدن براي كارهاي مورد نياز جامعه و مردم - نظير امور پزشكي و صنعتي - اشكال ندارد.

احكام سرقفلي

مساله 2229- سرقفلي داراي اقسامي است كه برخي از آنها حرام و بعضي حلال مي‌باشد، از جمله :

الف - چنانچه بودن مستاجر در محل مورد اجاره موجب زياد شدن ارزش آنجا شده باشد و به همين دليل مستاجر پس از پايان مدت اجاره بخواهد مبلغي را به عنوان سرقفلي از موجر بگيرد، اين نوع سرقفلي حرام است .

ب - چنانچه پيش از تمام شدن مدت اجاره موجر مبلغي را به عنوان سرقفلي به مستاجر بپردازد تا وي بقيه مدت رابخشيده و محل را تخليه كند، اين قسم از سرقفلي مشروع و حلال مي‌باشد.

ج - اگر موجر شرط كرده باشد كه فقط مستاجر از مورد اجاره استفاده نمايد و مستاجر مبلغي را به عنوان سرقفلي به موجر بپردازد تا او رضايت دهد كه مستاجر آن محل را به شخص ديگري اجاره دهد، اين نوع سرقفلي نيز جايز و حلال است .

د - اگر موجر بخواهد مبلغي را به عنوان سرقفلي از مستاجر بگيرد تا آن محل را به او اجاره دهد، اين قسم از سرقفلي نيز مشروع و حلال است و در حقيقت جزو مال الاجاره مي‌باشد. همچنين اگر مستاجر حق اجاره به ديگري را داشته باشد مي‌تواند از ديگري مبلغي را به عنوان سرقفلي بگيرد و آن محل را به او اجاره دهد، ولي اگر مدت اجاره خودش باقي است و مي‌خواهد به مبلغ بيشتر اجاره دهد بنابراحتياط بايد كاري از قبيل تعمير در آن انجام داده باشد.