مسائل صلح

"صلح" آن است كه انسان با ديگري توافق كند كه مقداري از مال يا سود مال خود را ملك او كند، يا از طلب يا حق خودبگذرد تا او هم مقداري از مال يا سود مال خود را به او واگذار نمايد، يا از طلب و حق خود بگذرد، بلكه اگر بدون آنكه عوضي بگيرد مقداري از مال يا منفعت مال خود را به كسي واگذار كند، يا به عنوان صلح از طلب يا حق خود بگذرد وطرف هم قبول كند صلح صحيح است .

مساله 2103- صلح عقد مستقلي است و احكام مخصوص به خود را دارد، هرچند برحسب موارد مختلف فايده فروش يا هبه يا ابرا ء يا اجاره و يا عاريه بر آن مترتب شود.

مساله 2104- صلح صيغه مخصوصي ندارد و با هر زباني مقصود خود را بفهمانند كافي است .

مساله 2105- در دو طرف صلح "بلوغ"، "عقل"، "اختيار"، "قصد" و "سفيه نبودن" شرط است، پس صلح نابالغ ياديوانه يا كسي كه از روي ناچاري صلح مي‌كند يا قصد صلح ندارد و يا كسي كه اموالش را در كارهاي بيهوده مصرف مي‌كند صحيح نيست . همچنين حاكم شرع نبايد آنان را از تصرف در اموالشان منع كرده باشد.

مساله 2106- اگر انسان مقدار بدهي خود را بداند و طلبكار او نداند، چنانچه طلبكار طلب خود را به كمتر از مقداري كه هست صلح كند - مثلا ده هزار تومان طلبكار باشد و طلب خود را به پنج هزار تومان صلح نمايد - زيادي براي بدهكار حلال نيست، مگر آنكه مقدار بدهي خود را به او بگويد و او را راضي كند، يا به گونه اي باشد كه اگر مي‌دانست باز هم به آن مقدار صلح مي‌كرد، يعني زيادي را گذشت مي‌نمود.

مساله 2107- مصالحه دو چيزي كه از يك جنسند و وزن آنها معلوم است در صورتي صحيح است كه وزن يكي ازديگري بيشتر نباشد، و اگر وزن آنها معلوم نيست و احتمال زيادتر بودن يكي از ديگري باشد، صحت صلح آنها محل اشكال است .