نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 17
مسائل تكليف
مساله 1- بر هر مكلفي واجب است تكاليف قطعي شريعت اسلام را كه به او متوجه ميباشد
انجام دهد، و شرايط تكليف چند چيز است :
الف . "بلوغ"، و نشانه بالغ شدن يكي از سه چيز است : اول - روييدن موي زبر و درشت زير شكم و
بالاي عورت دوم - بيرون آمدن مني در خواب يا بيداري سوم - براي پسر تمام شدن پانزده سال
قمري، [1] هر چند اگر سيزده سال او تمام شد، خوب است بنابراحتياط مستحب واجبات را بجا آورد و
از كارهاي حرام اجتناب كند و زنهاي نامحرم خودشان رااز او بپوشانند. و براي دختر تمام شدن نه
سال قمري، [2] و اگر سن دختر معلوم نباشد و آبستن شود يا خوني به صفات حيض ببيند، حكم
ميشود كه قبلا بالغ شده است .
ب . "عقل"، پس ديوانه تكليفي ندارد.
ج . "قدرت و اختيار"، پس شخصي كه به طور كلي از انجام وظايف خود عاجز است تكليفي
ندارد.
مساله 2- روييدن موي درشت در صورت و پشت لب و در سينه و زير بغل، و نيز درشت شدن
صدا و مانند اينها نشانه بالغ شدن نيست، مگر اينكه انسان به واسطه اينها به بالغ شدن يقين كند.
مساله 3- اگر پسري به گمان اينكه تنها پانزده سال علامت بلوغ است به تكاليف خود عمل
نكرده باشد و بعد بفهمدكه قبل از پانزده سالگي يكي از علائم بلوغ در او ظاهر بوده است، بايد هر
مقدار از نمازها و روزه هايي را كه ميداند براو واجب بوده و بجا نياورده
[1] پانزده سال قمري در حدود 164 روز زودتر از پانزده سال شمسي تكميل ميشود، و نيز نه سال قمري در حدود 98 روز زودتر از نه سال شمسي كامل ميگردد. و چون برحسب اختلاف در فصل ولادت مقداري جزئي تفاوت حاصل ميشود، تعيين دقيق آن كه درباره همه افراد كليت داشته باشد ممكن نيست .
[2] (عادل) كسي است كه در عقيده و اخلاق و عمل مستقيم و معتدل باشد، به طوري كه در شرايط عادي طبعا كارهايي را كه بر او واجب است بجا آورد و كارهايي را كه بر او حرام است ترك نمايد، و اگر از اهل محل يا همسايگان يا كساني كه با او معاشرت دارند سوال شود خوبي او را تصديق نمايند.
نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 17