جواب : به مقدار متعارف، جزء مؤونه محسوب مي‌شود كه اگر از درآمد سال خرج آن شود خمس ندارد.

سؤال 223 نحوه پرداخت خمس كارخانه اي كه ساختمان و وسائل و ماشين آلات آن ميليونها تومان ارزش دارد با توجه به ترقي قيمت روز به روز آن چه گونه است ؟

جواب : اگر خريد زمين و وسائل و ماشين آلات و تعميرات و اضافات با پول خمس داده يا غير متعلق خمس باشد تا موقعي كه نفروخته فقط به درآمد مازاد بر موونه اش خمس تعلق مي‌گيرد ولي اگر فروخت ترقي قيمت جزء درآمد سال فروش است كه بايد آخر سال خمس مازاد بر موونه آن داده شود و اما اگر پول اصل خريد آنها از درآمد باشد و سال اول خريد، خمس آن پرداخت نشده باشد به كل زمين و تأسيسات به قيمت فعلي خمس تعلق مي‌گيرد.

سؤال 224 كسي كه وسيله اي را بر اساس نياز خريده و الان به آن نياز ندارد تكليفش در حالات مختلف زير چيست ؟ از مؤونه حساب كرده باشد يا نه ؟ از پول مخمس تهيه كرده باشد يا نه ؟ در هر حال قيمت خريد بايد در نظر گرفته شود يا قيمت روز؟

جواب : اگر با درآمد خود بدون پرداخت خمس آن تهيه كرده باشد بايد خمس آن را به قيمت فعلي بپردازد و اگر با پول مخمس تهيه كرده باشد، مادامي كه نفروخته خمس ندارد و اگر بفروشد باز هم اصل آن خمس ندارد ولي سود آن جزء درآمد سال فروش محسوب مي‌شود كه اگر تا آخر سال صرف در مؤونه نكند بايد خمس آن را بپردازد.

حكم ترقي هاي كاذب

سؤال 225 نظرتان در مورد ترقي هاي كاذب كه بر اثر بي ارزشي پول و تورم مي‌باشد چيست ؟ مثلا كسي با پول خمس داده شده زمين مي‌خرد به قيمت صد هزار تومان و حالا شده پانصد هزار تومان بدون هيچ گونه عملي مثل اينكه پس كوچه بوده و بعدا مسير خيابان شده باشد يا زمين ديم بوده و بعد آبي شده . به هر حال آيا اين ترقي قيمتهاي ظاهري و كاذب مشمول خمس است ؟ در صورتي كه اگر با طلا قيمت بشود