اين مراتع را مجانا تصرف نموده است و هيچ گونه كمكي به محل نمي نمايد مستدعي است حكم شرعي را بيان فرماييد؟

جواب : از زمينهاي موات مادامي كه احياء نشده است همه حق استفاده دارند و حق ممانعت از استفاده ديگران ندارند مگر اينكه مرتع آبادي باشد.

سؤال 795 زارعين، زمين هاي آبي را در بين خودشان با چشمه و آب معين تقسيم كرده اند بعدا مقداري بالاتر از چشمه معين چشمه ديگري به خودي خود پيدا و جاري شده است آيا اين آب، مربوط به چشمه اولي است يا مربوط زارعين منطقه مي‌باشد؟

جواب : اگر در ملك شرعي فردي يا افرادي حادث شده باشد به تبع زمين متعلق به مالك شرعي زمين مي‌باشد و اگر در زمين موات بالاصاله حادث شده باشد متعلق به حبازت كننده مي‌باشد.

تحجير و احياء

سؤال 796 اگر كسي پستي و بلندي دامنه كوه واقع در نواحي شهر را براي فروش تسطيح نمايد با اين عمل مالك مي‌شود يا خير؟

جواب : اگر تسطيح [1] مقدمه احياء باشد و آن را رها هم نكرده باشد حق اولويت دارد براي احياء ولي مالكيتي كه مجوز فروش باشد حاصل نشده .

سؤال 797 در شهرك سالاريه قم، زمينهايي وجود دارد كه در ابتداء به صورت تپه و دره بوده و قبل از انقلاب اسلامي شركتي كليه آن زمين ها را تسطيح نموده و براي ساختمان سازي آماده نموده است و علاوه بر اين تمام منطقه را خيابان كشي و اسفالت نموده و آب و برق آورده است آيا اين تسطيح، احياء محسوب مي‌شود يا نه و توضيح اينكه در همان سال شركت و مردم خانه هاي زيادي هم در همان منطقه ساخته اند؟

جواب : هر مقداري كه ساخته شده متعلق به سازنده است و نسبت به بقيه كه

---