سؤالات زير در اين باره مطرح است :

1 - چاره مشكل چيست ؟

2 - آيا مي‌توان از حكم ضمان عاقله چشم پوشي كرد؟

3 - آيا مي‌توان گفت اين حكم در زمان حال ديگر لازم الاجراء نيست ؟

4 - آيا در صورت مثبت بودن پاسخ اين سؤالات مي‌توان خود جاني را مسئول پرداخت ديه تلقي كرد يا خير؟

براي بررسي بهتر طرح مسأله "ضمان عاقله" و مشكلات پيرامون آن موضوعات زير قابل طرح و بررسي است :

1 - بررسي تاريخ مسأله ضمان عاقله .

2 - بررسي معناي لغوي و اصطلاحي عاقله .

3 - بررسي نحوه برخورد فقها با ضمان عاقله .

4 - بررسي قيودي كه ممكن است در ضمان عاقله مؤثر باشند، مانند:

الف - وجود قرارداد و پيمان ميان جاني و عاقله .

ب - وجود رابطه نصرت و ياري متقابل ميان جاني و عاقله .

ج - فراواني افراد عاقله و شرايط فعلي جامعه .

د - تغليظ ديه در ماههاي حرام .

موضوع ديگري كه در باب ديات مطرح است و در ماده 299 قانون مجازات اسلامي بيان شده است :

"ديه قتل در صورتي كه صدمه و فوت هر دو در يكي از چهارماه حرام (رجب، ذيقعده، ذيحجه و محرم) و يا در حرم مكه معظمه واقع