نام کتاب : پاسخ به پرسش هايي پيرامون مجازات هاي اسلامي و حقوق بشر نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 112
واجد شرايط - كه از شرايط اساسي اعمال سلطه توسط وي ميباشد -
اجازه مجازاتي بيش از اندازه و مقدار مورد نياز را به وي نمي دهد.
[عدم جواز هتك كرامت انساني در تعزير]
پرسش پنجم - با توجه به اين كه تعزير مجازاتي است كه چگونگي آن از
شرايط زمان و مكان تأثير ميپذيرد و حتي برخي از فقها همچون شهيد اول، آن
را تابع عرف ميدانند[1] و نيز بر مبناي اصل كرامت انساني كه حضرتعالي
نسبت به آن تأكيد فرموده ايد، آيا ميتوان به اين نتيجه دست يافت كه چگونگي
مجازات هاي تعزيري - كه بيشتر مجازات هاي اسلامي را تشكيل ميدهند -
نبايد با عقلانيت جمعي جامعه كه بنابر قول شهيد، همان عرف است در تعارض
قرار گيرد، و نبايد به گونه اي باشد كه در باور عمومي مردم در يك زمان هتك
كرامت انساني تلقي شود؟
جواب : همان گونه كه در پاسخ قبلي اشاره شد از لسان روايات
حدود و تعزيرات فهميده ميشود كه هدف مهم شارع از تشريع آنها
اصلاح فرد و جامعه و تأديب و تربيت افراد خاطي و مجرم ميباشد.
و چون تشريع آنها برخلاف اصل اولي تسلط هر انساني بر خود
ميباشد، لذا بايد به قدر متيقن كه مورد اذن قطعي شارع ميباشد اكتفا
نمود; و آن مواردي است كه تعزير، كمتر موجب هتك وي گردد. و اگر نوع
تعزير يا شكل اجراي آن موجب هتك كرامت انساني و در تعارض با مباني و
ارزشهاي پذيرفته شده اخلاقي در يك جامعه باشد، دليلي بر جواز آن وجود
ندارد.
[1] القواعد والفوائد، ج 2، ص 144، قاعده 204، مكتبة المفيد.
نام کتاب : پاسخ به پرسش هايي پيرامون مجازات هاي اسلامي و حقوق بشر نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 112