نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 93
و منافع واقعي مردم به كار گرفته شده است .
روايتي از پيامبراكرم 6 نقل شده كه فرمود: "حكومت بني اسرائيل را همواره
پيامبران به عهده داشتند. هر پيامبري كه از دنيا ميرفت پيامبر ديگري جاي او را
ميگرفت، اما پس از من پيامبري نخواهد آمد، پس از من خلفا هستند و تعدادشان
زياد خواهد بود." [1]3 - انواع حكومتهاي رايج در جهان
در پاسخ به نيازمندي انسان به تشكيل حكومت، در طول تاريخ انواع حكومتها با
روشهاي گوناگون ايجاد شده است . در اينجا اجمالا به نمونه هايي از آن كه رواج
بيشتري داشته اشاره ميكنيم :
الف - حكومت مطلقه شاهنشاهي
در اين نوع حكومت، شخصي با قهر و غلبه و قدرت اسلحه بر مردم مسلط
ميشود، مخالفين را به شدت سركوب نموده و به هيچ قانون و ضابطه اي مقيد
نيست . مال خدا را مال خود و بندگان خدا را بردگان خود ميپندارد و با مردم
هرگونه كه بخواهد رفتار كرده و گمان ميكند كه سلطنت نسل به نسل، ملك او و
خانواده اوست . سلطان در چنين حكومتي با استكبار، خود را سايه و مظهر قدرت و
سلطنت خدا در زمين قلمداد نموده و گاهي همانند فرعون ادعاي خدايي ميكند و
مردم را وامي دارد كه به او سجده كنند.
اين نوع حكومت در پيشگاه عقل و وجدان از پست ترين و بدترين حكومتهاست
و بهترين تعبير براي بيان ماهيت آن، گفتار خداوند سبحان در قرآن كريم است كه از
قول ملكه سبا ميفرمايد:
(ان الملوك اذا دخلوا قرية افسدوها وجعلوا اعزة اهلها اذلة و كذلك يفعلون)[2]
همانا پادشاهان هنگامي كه به آبادي و اجتماعي وارد ميشوند آنجا را به فساد
كشانده و عزيزانشان را خوار ميگردانند، و روش آنان اين چنين است .
ب - حكومت مشروطه سلطنتي
اين نوع حكومت در قرون اخير رواج يافته كه در آن سلطنت حق ثابت پادشاه
است و به فرزندانش به ارث ميرسد. در اين حكومت اختيارات پادشاه محدود
است و كارها به سه قوه "مقننه"، "مجريه" و "قضائيه" واگذار ميشود. بدون اينكه
پادشاه حق دخالت در آنها را داشته و يا مسؤوليتي در قبال اداره كشور به عهده
بگيرد. نظير حكومت انگلستان در شرايط فعلي [ و يا حكومت شاهنشاهي ايران
پس از انقلاب مشروطيت . البته در ايران اهداف انقلاب مشروطه پايمال گرديد و
شاه عملا همه كاره كشور بود و قواي سه گانه توجيه گر كارها و جنايات او بودند.]
در اين نوع حكومت، پادشاه عضو زايد محترمي است كه پولها و امكانات زيادي
از بيت المال و حقوق محرومين و بيچارگان صرف رفاه، تجملات، عياشي ها و فسق
[1] عن النبي 6 قال : كانت بنواسرائيل تسوسهم الانبياء كلما هلك نبي خلفه نبي، و انه لانبي بعدي، و ستكون خلفاء فتكثر. (صحيح مسلم، ج 3، ص 1471، حديث 1842، كتاب الاماره، باب 10).
[2] سوره نمل (27): 34.
نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 93