نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 265
فصل سوم نمونه هاي ديگري از مسائل حكومتي
در ابواب مختلف فقه (بر اساس فتاواي فقها)
تا اينجا مروري اجمالي بر ابواب مختلف كتاب وسائل الشيعه داشتيم و روايات
بسياري را كه در آن لفظ امام، والي، سلطان، حاكم، امير، بيت المال، اجبار به وسيله
شمشير يا زندان و عبارتهاي ديگر نظير اينها كه از آن اجمالا استفاده ميشد كه
تشريع قوانين و احكام اسلام در ابواب مختلف بر اساس حكومت اسلامي است
يادآور شديم . از اين روايات استفاده ميشد كه اجراي اين قوانين وظيفه حكومت
اسلامي است و بايد ولو با توسل به قوه قهريه عملي گردد; و نيز از اين روايات
استفاده ميگرديد همان گونه كه در اسلام قوانين و احكام تشريع شده، نظام اجرايي
و قوه مجريه نيز تشريع شده و حكومت در بافت و نظام اسلام تنيده شده است .
ما در درج اين مباحث با توجه به اينكه درصدد استقصا و جمع آوري همه
مسائل نبوده و صرفا به ذكر نمونه هايي از ابواب مختلف فقه پرداختيم، رواياتي را
در سيزده محور يادآور شديم و اكنون در ادامه آن نمونه هاي ديگري از عبارات و
كلمات فقها و فتواهاي فقهي آنان را در ابوابي كه در ارتباط با آن به روايتي دست
نيافتيم متذكر ميشويم .
در اين بررسي، كتاب نهايه شيخ الطايفه [ شيخ طوسي ] و كتاب شرايع الاسلام
محقق حلي [ كه قرآن فقه لقب يافته ] را مبنا و مرجع قرار داديم و به عبارت و
فتاوايي بيشتر توجه داشتيم كه در آن احكام به امام، والي يا سلطان يا حاكم و امثال
آن واگذار شده است . احكامي كه مشكل است آنها را به امام معصوم منحصر
نماييم . برخي از اين كلمات و فتاوا از اين قرار است :
حكومت و امر به معروف و نهي از منكر
1 - "...و گاهي امر به معروف به وسيله دست انجام ميپذيرد، مانند اينكه
نام کتاب : مباني فقهي حكومت اسلامي نویسنده : منتظري، حسينعلي جلد : 1 صفحه : 265