[1] تعدادي از مفسرين با توجه به آيات قبلي اين آيه چنين نتيجه گرفته اند كه آيه مربوط به جريان زيد بن حارثه است و در واقع يك جريان خصوصي و شخصي است و نمي توان از آن به عنوان يك قانون كلي و عمومي استفاده كرد. ما براي روشن تر شدن مطلب، خلاصه جريان زيد و برداشتي را كه از اين آيه با توجه به آيات قبلي آن مي‌توانيم داشته باشيم متذكر مي‌شويم . داستان زيد بن حارثه : قبل از آنكه پيامبراكرم 6 به پيامبري مبعوث گردد خديجه غلامي داشت به اسم "زيد"، كه او را در همان زمان به پيامبراكرم 6 بخشيد. حضرت رسول اكرم 6 زيد را همانند فرزند خود تربيت مي‌كرد و پس از مبعوث شدن به رسالت اسلام را بر او عرضه داشت و زيد هم با اشتياق اسلام را پذيرفت . پيامبراكرم 6 پس از مدتي زيد را آزاد كرد، اما زيد به خاطر شدت علاقه اي كه به آن حضرت داشت از وي جدا نمي شد و همواره ملازم آن حضرت بود تا جايي كه مردم او را "زيدبن محمد" صدا مي‌زدند. پيامبراكرم 6 ميان زيد و حضرت حمزه سيدالشهداء عقد مؤاخات و برادري برقرار نمود و دختر عمه خود زينب بنت جحش را به نكاح او درآورد. زيد پس از مدتي زينب را طلاق داد و پيامبراكرم براي اينكه سنتهاي جاهليت (كه پسرخوانده را پسر خود مي‌دانستند و نيز با همسر مطلقه برده اي كه آزادش كرده بودند ازدواج نمي كردند) شكسته شود، شخصا با زينب ازدواج نمود و براي روشن شدن مسأله اين آيات نازل گرديد: (... و ما جعل ادعياءكم ابناءكم ذلكم قولكم بافواهكم ...) خداوند پسرخوانده هاي شما را پسران شما قرار نداده است، و اين گفتاري است كه صرفا با زبانها و دهانهايتان مي‌گوييد. و به دنبال آن اين آيه نازل گرديد كه (النبي اولي بالمؤمنين من انفسهم و ازواجه امهاتهم - پيامبر به مؤمنين از نفسهاي خودشان اولي است و زنهاي آن حضرت مادرانشان محسوب مي‌شوند). دقت در آيات در صورتي كه مربوط به هم باشند، مشخص مي‌كند كه خداوند سبحان به طور ضمني مي‌فرمايند: پيامبر6 تنها پدر زيد نيست بلكه پدر و سرپرست تمام مؤمنين است و زنهاي پيامبر مادران آنان محسوب مي‌شوند. طبعا هنگامي كه پيامبراكرم 6 پدر همه مؤمنين باشد يك نوع ولايتي بر مؤمنين دارد و مصالح و مفاسد آنان را بهتر از خودشان تشخيص مي‌دهد و به آنان از خودشان اولي است ; لذا در چند آيه بعد در همين سوره مي‌فرمايد: (و ما كان لمؤمن و لا مؤمنة اذا قضي الله و رسوله امرا ان يكون لهم الخيرة من امرهم و من يعص الله و رسوله فقد ضل ضلالا مبينا) [احزاب (33): 36] و براي هيچ زن و مرد مؤمني در كارشان هنگامي كه خدا و رسولش در رابطه با امري نظر داشته باشند اختياري نيست، و كسي كه خدا و رسولش را نافرماني كند گمراه شده است گمراهي آشكار. كاملا مشخص است كه اين گونه مسائل، مسائل شخصي مردم نيست، بلكه مسائل سياسي و اجتماعي جامعه است . مسأله زيدبن حارثه مسأله خانوادگي و شخصي زيد و زينب نيست، بلكه مطلب عمده شكسته شدن رسوم و اعتقادات غلط جاهليت است، كه با مطرح شدن اين مسأله در قرآن به عنوان يك نمونه بايد اساسش به هم ريخته شود. زينب قرشي (كه يكي از طوايف شريف و آبرومند مكه است) دختر عمه رسول خدا، بايد به نكاح بنده آزاد شده اي دربيايد و سپس رسول خدا با مطلقه بنده آزاد شده و پسرخوانده خود ازدواج كند تا در اين رابطه اعتقاد به اينكه پسر خوانده حكم پسر را دارد عملا شكسته شود. (از افاضات معظم له در درس)