عده اي سفيد، عده اي سياه و ... در اينجا هم حضرت مي‌گويند: خدا طورهاي مختلفي از ملائكه قرار داده، يعني آنها درجات مختلفي دارند و هر كدام يك طوري هستند، قرآن هم از قول ملائكه مي‌گويد: (و ما منا الا له مقام معلوم)[1] نيست از ما ملكي مگر اين كه هر كدام يك مقام معلومي داريم .

جبرئيل امين كه حامل وحي است با ميكائيل فرق دارد. جبرئيل واسطه وحي است، ميكائيل واسطه رزق است . اسرافيل واسطه نفخ صور، و عزرائيل واسطه جان گرفتن است . اينها همه نيروهاي خدا هستند، منتها از هر نيرويي كاري برمي آيد. آن نيرويي كه قابض ارواح است رييسش عزرائيل است، و جنودي هم دارد; بنابراين هر كدام يك مقام و شغلي معلوم دارند.

اقسام چهارگانه ملائكه

حضرت مي‌فرمايد: خدا پر كرد آسمانها را از قسمت هاي مختلفي از ملائكه . آنگاه آن حضرت ملائكه را به چهار دسته تقسيم مي‌كند:

1- يك دسته از ملائكه كارشان فقط عبادت خداست، يا هميشه به حال سجده و يا هميشه به حال ركوع هستند، و يا در حال تسبيح و قيام هستند. حالا ممكن است كسي بگويد كه اين تقسيم به اصطلاح منفصله حقيقيه نيست . بعضي شارحان اين مطلب را گفته اند. يعني اين ملائكه اين طور نيست كه فقط سجده كنند و كار ديگري نداشته باشند، شايد كار ديگري نيز دارند;[2] اما بالاخره حضرت مي‌فرمايد:

"منهم سجود لايركعون"

(يك قسم از ملائكه هميشه در حال سجده هستند بدون ركوع .)

هر فعلي كه مصدرش بر وزن "فعول" باشد نظير "سجد و سجود"، جمع

---