نام کتاب : محاسبه نفس یا روش پیشگیری از وقوع جرم (ترجمه محاسبة النفس) نویسنده : سید بن طاووس جلد : 1 صفحه : 102
احصاء: شمردن، شمارش احصاء النّفوس: سرشمارى احصاء- احصائيه:
آمار- آمارگيرى احصائى: وابسته به آمار، كارمند آمار در كتاب نثر طوبى آمده است:
اصل حصا سنگريزه است چون غالبا شماره با سنگريزه مىكردهاند احصاء به معنى شمردن
استعمال شده است.
در المنجد علاوه بر
معانى مذكور آمده است كه: احصاء به معنى شمردن چيزى و ضبط و حفظ آن است و نيز حصاة
را به معنى عقل و رأى آورده زيرا عقل احصاء يا حفظ مىكند و مفاهيم را با يك ديگر
منطبق مىسازد و نتيجهگيرى مىنمايد و به همين جهت حصى (بر وزن شريف) به كسى
مىگويند كه عقلش فراوان است.
راغب اصفهانى (متوفى 502
ه) در كتاب نفيس المفردات في غريب القرآن مىگويد:
احصاء- تحصيل و بدست
آوردن با عدد است كه از لفظ حصا (سنگريزه) گرفته شده زيرا عرب در شمردن از سنگريزه
استفاده كرده از اين رو شمردن را احصاء گفتهاند همچنان كه ما در شمارش انگشتان
خود استفاده مىكنيم.
اما آنچه در اينجا گفتنش
ضرورى است اين است كه احصاء تنها به معنى «تعديد» و شماره كردن نيست زيرا در آيه
94 سوره مريم احصاء و عدد هر دو با هم آمده و اگر اين دو به يك معنى بود
نام کتاب : محاسبه نفس یا روش پیشگیری از وقوع جرم (ترجمه محاسبة النفس) نویسنده : سید بن طاووس جلد : 1 صفحه : 102