نام کتاب : مجموعه ورّام، آداب و اخلاق در اسلام ت تنبیه الخواطر نویسنده : ورام بن ابی فراس جلد : 1 صفحه : 351
نمىبرند، زيرا مىدانند كه باديهنشينان طلاى مغشوش و پست را
قبول نمىكنند و در باديه نياز بيشترى دارد، نه وطن است كه از كسى خواهش كند و نه
دوستى هست كه به او متوسّل شود! پس جز طلاى خالص چيزى به درد نمىخورد، همچنين
خداوندى كه بر اين دلها گواه است، روز قيامت از باطنها آگاه است، چشم بر هم زدنى
از او پوشيده نيست، هيچ چيزى را پذيرا نيست مگر اينكه از هر شائبهاى خالص باشد. و
آنگاه كه انسانى فرق مىگذارد بين عملى كه بندهاى از آن آگاه شود، و يا بشنود، پس
نوعى از ريا در آن عمل وجود دارد. و اگر با اخلاص باشد و تنها به دانستن خداوند
اكتفا كند عمل خود را از افرادى كه مىخواهند از آن آگاه شوند، پنهان مىدارد، و
باور دارد كه دادن روزى او، و اجر زياد، يا كاهش در عقاب، به دست آنها نيست. در
اين صورت او نبايد از آگاهى مردم نسبت به اعمال و طاعاتش دلخوش باشد.
اگر كسى بگويد: ما كسى
را نمىبينيم كه از اطلاع ديگران نسبت به طاعتش خوشحال نشود، مىگوئيم، همه
خوشحالىها مذمّت نشدهاند، بلكه خوشحالى به دو بخش ستوده و نكوهيده تقسيم مىشود،
امّا شادى ممدوح سه قسم است:
1- قصد انسان پنهان
داشتن عبادت و اخلاص براى خدا بوده است، امّا وقتى كه مردم از آن با خبر مىشوند،
مىداند كه خداوند آنها را آگاه ساخته و صفات خوب او را آشكار كرده است اين را
دليل بر كار خوب و نظر لطف خدا نسبت به خود مىداند كه او عبادت و بندگيش و همچنين
گناه و معصيتش را پنهان مىدارد خداوند هم معصيت او را پنهان مىسازد، امّا طاعت
او را بر ملا مىكند. و هيچ لطفى از اين بالاتر نيست كه زشتى را بپوشاند و خوبى را
آشكار كند. پس خوشحاليش به دليل لطف خدا بر اوست نه به خاطر ستايش مردم، و
محبوبيّت در دلهاى مردم. خداوند متعال فرموده است: «اى پيامبر به مردم بگو كه شما
بايد منحصرا به فضل و رحمت خدا خوشنود شويد (به نزول قرآن مسرور باشيد (12)» پس
نام کتاب : مجموعه ورّام، آداب و اخلاق در اسلام ت تنبیه الخواطر نویسنده : ورام بن ابی فراس جلد : 1 صفحه : 351