نكوهش توانگرى و ستايش تنگدستى‌

بدان- خداوند به تو توفيق دهد!- كه در مورد برترى توانگر سپاسگزار، بر تنگدست بردبار اختلاف نظر است، و ما برترى تنگدست را بر توانگر توضيح خواهيم داد، و فضيلتى را يادآور مى‌شويم كه بعضى از متكلّمان در ردّ نظر برخى از علماى توانگر- كه به اصحاب توانگر پيامبر استدلال كرده و خود را شبيه آنها دانسته‌اند- ذكر كرده‌اند، و از آن جمله نقل كرده‌اند كه حضرت عيسى (ع) مى‌فرمود: اى عالمان بدكار! شما مردم را به روزه و نماز و صدقه دستور مى‌دهيد، اما خود آنچه مى‌گوييد انجام نمى‌دهيد، و درسى كه به ديگران مى‌آموزيد، خود نمى‌دانيد (1)، پس چه بد حكم مى‌كنيد كه به ديگران حرف و اميد تحويل مى‌دهيد امّا خود مطابق هوا و هوس عمل مى‌كنيد! و اين راه و رفتارتان كه ظاهرتان را آراسته كنيد ولى دلتان آلوده باشد، هيچ سودى به حال شما ندارد. و براستى به شما مى‌گويم، كه مانند غربال نباشيد كه آرد نرم از آن بيرون مى‌رود و سبوسها مى‌ماند، شما چنان باشيد كه از دهانتان حكمت بيرون بيايد، و در دلهايتان نادرستى و غل و غش بماند. اى بندگان دنيا! چگونه آخرت را مى‌يابد آن كسى كه خواسته خود را از دنيا به پايان نرسانده و علاقه خود را از آن نبريده است.

براستى به شما مى‌گويم: دلهاى شما از دست اعمال و رفتارتان گريان است، شما دنيا را زير زبانتان قرار داده‌ايد، در صورتى كه عمل را زير پايتان گذاشته‌ايد.