نام کتاب : مجموعه ورّام، آداب و اخلاق در اسلام ت تنبیه الخواطر نویسنده : ورام بن ابی فراس جلد : 1 صفحه : 303
زيرا هر كه مالش بيشتر، نيازش به مردم بيشتر، و هر كس به مردم
نيازمند باشد ناگزير از دورويى با آنها و نافرمانى خدا براى رضاى مردم خواهد بود،
و اگر چه انسان ممكن است از انجام اعمال خلاف در امان بماند، اما هرگز از نياز به
مردم، در امان نخواهد بود، و از نياز به مردم است كه دشمنى و عداوت به وجود مىآيد
و حسد، كينه، ريا، خودخواهى، دروغ، غيبت، سخن چينى و ساير گناهان مخصوص دل و زبان
نيز از نياز و احتياج برمىخيزد، و غير ممكن است كه به ساير اعضاى بدن نيز سرايت
نكند و همه اينها به بدى مال و نياز به نگهدارى و روبراه كردن ثروت مربوط است، و
هيچ كسى از صاحبان ثروت نيز بر كنار از آن نيست، وانگهى هر كس را كه مالش از ياد
خدا باز دارد و اساسا هر چيزى كه باعث غفلت از ياد خدا باشد، زيانكارى و خسران
است.
و از اين رو عيسى (ع)
فرموده است: اگر كسى مال را از غير راه حلال به دست آورد، آن مال سه ويژگى دارد؛
گفتند: اگر آن مال از راه حلال باشد چه؟
فرمود: در راه ناحق صرف
كند. گفتند: اگر در راه صحيح صرف كند چه؟
گفت: اصلاح مال از ياد
خدا غافل مىسازد، و اين خود درد كشندهاى است، زيرا اصل عبادت و راز آن ياد خدا و
انديشه در عظمت او و در باره مصنوعات اوست و همه اينها به دلى آسوده نياز دارد، در
صورتى كه زمين دار صبح و شام در انديشه ستيز با كشاورزان و حسابرسى است و دشمنى با
افراد شريك و نزاع سرآب و مرزهاى زمين و كشمكش با مأموران دولت در باره ماليات، و
با مزدوران در مورد كوتاهى در كارشان و با زارعان در باره خيانتشان است و همچنين
بازرگان در انديشه خيانت شريك و سود را تنها بردن، و كوتاهى در كار و از بين بردن
سرمايه است، و همين طور صاحب گوسفند و ساير انواع مال، و آن كه كمتر از همه
گرفتارى دارد، پول نقدى است كه زير زمين مخفى كرده (11) همواره در اين فكر است كه
چگونه خرج كند و چگونه نگهدارى كند، و مىترسد از اينكه مبادا كسى از آن مطلع شود،
و فكر مىكند چگونه طمع مردم را از آن ببرد، و راههاى
نام کتاب : مجموعه ورّام، آداب و اخلاق در اسلام ت تنبیه الخواطر نویسنده : ورام بن ابی فراس جلد : 1 صفحه : 303