نام کتاب : لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه نویسنده : علامه مجلسی جلد : 8 صفحه : 790
رسانيد و اگر بيند كه به احسان راضى مىشود بكند كه مجوّز است
هر گاه شرط نشده باشد و اگر به حيل شرعيه نيز نفعى قرار دهد جايز است و بهتر است
از ناخوشيهاى طلبكاران و غالبا خوشنود مىشوند به امثال اينها
[حق خليط كه مالش
مخلوط شده باشد]
(و امّا حقّ الخليط ان
لا تغرّه و لا تغشّه و لا تخدعه و تتّقى اللَّه تعالى فى امره)
و اما حق خليط كه مالش
مخلوط شده باشد بمال تو يا شريك در راه و آب و امثال اينها باشد يا كسى كه از تو
چيزى خرد آنست كه او را فريب ندهى، و غش نكنى به آن كه آب در شير كنى و او را فريب
ندهى و از حق سبحانه و تعالى بترسى در كارهاى او و تفصيلش خواهد آمد در اخبار
بسيار
[حق دشمن]
(و امّا حقّ الخصم
المدّعى عليك فان كان ما يدّعى عليك حقّا كنت شاهده على نفسك و لم تظلمه و أوفيته
حقّه، و ان كان ما يدّعى باطلا رفقت به و لم تات فى امره غير الرّفق و لم تسخط
ربّك فى امره و لا قوّة الّا باللَّه)
و اما حق خصمى كه بر تو
دعوى دارد پس اگر آن چه بر تو دعوى مىكند راستست مىبايد تو گواه او باشى بر نفس
خود و اقرار كنى كه مرا مىبايد داد و بر او ستم نكنى و حق او را تمام به او
برسانى، و اگر آن چه دعوى مىكند باطل و دروغ باشد با او رفق كنى و بغير از رفق و
مدارا با او سر نكنى، و خداوندا خود را به غضب در نياورى در امر او كه فحش گويى يا
دشنام دهى يا كذاب گويى بسا باشد كه او يا تو فراموش كرده باشيد و نيست قوتى مگر
به يارى الهى، و در امالى و خصال از حق الخليط تا به آخر امّا ندارد و نسخ من لا
يحضر مختلف است اكثر در اينجاها دارد تا و امّا حقّ الصغير بعد از آن
نام کتاب : لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه نویسنده : علامه مجلسی جلد : 8 صفحه : 790