تفكر كنى كه خداوندى دارد كه اين را موجود ساخته است و از جهة انتفاع ما آفريده است و فوايد بسيار در آن جاى داده است و از آن استدلال كنى بر وجود صانعش و علم و قدرت و اراده‌اش و مراتب عارفان در اين نظر مختلف است باختلاف عظيم جمعى كه به رتبه محبت فايز شده‌اند در صنع معشوق و الهند، جمعى از مصنوع به صانع راه دارند و جمعى از صانع به مصنوع تنزل مى‌كنند و هم چنين بدارد چشم را بر مطالعه علوم دينيه و تفكر كند در حقايق و معارفى كه از قرآن و حديث مستخرج مى‌شود يا به آن‌ها اشاره دارند چنانكه در خبر است كه يك ساعت مطالعه عالم بهتر است از عبادت هفتاد ساله عابد و در همه استعمالات در خيرات و اجتناب از منهيات شكر نعمت چشم را به جا آورده است و چون اين نعمت عظمى را هميشه دارد قدر اين نعمت را نمى‌داند و شكر اين نعمت را به جا نمى‌آورد تا به فقد آن مبتلا نشود، ساعتى چشم خود را بر هم گذارد و به راهى كه هزار بار رفته است برود به بيند كه چند جا مى‌افتد و آزار چندين كس مى‌دهد و از چندين كس آزار مى‌يابد و قدر صحت اعضا را وقتى مى‌داند كه بيمار شود يا آن عضو بدرد آيد

[حق دست‌]

(و حقّ يدك ان لا تبسطها إلى ما لا يحلّ لك)

و حق دست بر تو آنست كه نگشايى و دراز نكنى بسوى چيزى كه بر تو حلال نيست و چون آدمى منافع بسيار از دست مى‌يابد كه اگر ناخنى را اندك زياد گرفته باشد از بسيارى از كارها معطل مى‌شود و در هر دستى مفصلها و استخوانها و رگها و پيها و ساير اجزاء قرار داده است، و به ازاء هر نعمتى شكر منعم ضرور است و شكرش آنست كه بدانى خالق آن را و علم و قدرت و اراده وجودش را و بدانى كه اينها را آلت اعمال صالحه كرده‌