بوده است، نه ظلم و ستم كه در صدد انتقام از آن برآيى.

تمام اينها برفرض تحقق ظلم و ستم در حق تو بود، اما اگر تو خود ظالم باشى و يا مظلوم‌نمايى كنى- همانطور كه غالبا مشاهده مى‌شود- امر روشنتر خواهد بود.

[آدمى از همه خلق گلايه دارد درحالى‌كه خود جفاكارترين است‌]

ما كسى را نديديم كه شاكى و گلايه‌مند نباشد، و تاكنون كسى از خوبان و يا بدان را نديدم كه با يكديگر نزاع و درگيرى داشته باشند و يكى از آنان اقرار نمايد كه من به تو ستم كردم و به حقوق تو تعدى نمودم؛ بلكه به عكس هميشه خوبان و صالحان و پارسايان را مى‌بينم كه با يكديگر نزاع مى‌كنند و هركدام از آنها مدعى آن است كه به من ستم شده است در حالى‌كه من احسان نموده‌ام.

در عين‌حال مى‌دانم كه ايشان به عمد دروغ نمى‌گويند و [يقينا] چنين جسارتى نمى‌كنند. در واقع اين از حيله‌هاى نفس امّاره است كه باطل را به صورت حق جلوه‌گر ساخته و امر را بر انسان مشتبه مى‌كند.

[بى‌اعتبارى داورى انسان در حق خود]

به همين دليل شارع حكيم شهادت عادل به نفع خودش را رد نموده است، و اعتماد بر عدالت را در اين مورد روا نمى‌داند. پس بر انسان عاقل و منصف لازم است كه خود را متهم سازد، و شهادتى را كه به نفع خويش مى‌دهد نپذيرد، همانگونه كه شارع آن‌را نمى‌پذيرد.