آنان براى نزديكى به توست كه اشكهايشان را
جارى مىبينى، و چقدر نيكوست تقرب به خداوند.
از آنجا كه ايمان، كه در مقايسه با اسلام در درجه بالاترى است، منوط
به تحصيل اين مقامات مىباشد و بستگى به آنها دارد، اعراب در ادعاى ايمان صادق
نبودند، چنانكه خداوند فرمود:
چقدر شرمنده و رسوا خواهد بود كسىكه ادعاى ايمانش در روز جزا تكذيب
شود، در حالىكه در دنيا مؤمن خوانده مىشد و به گمان خويش از مؤمنين بوده است، و
براستى سزاوار اين شعر خواهد بود كه:
كذبتك
نفسك لست من اهل الهوى
للعاشقين
علائم، و دلائل
نفس تو به تو دروغ گفته است، تو از شيفتگان نيستى، چرا كه عاشقان را
نشانهها و علائمى است.
اى كاش اين هشدار نيز ما را بيدار مىكرد كه:
اذا
كنت تهوى القوم فاسلك طريقهم
فما
وصلوا إلّا بقطع العلائق
[1] - حجرات/ 14: اعراب گفتند ما ايمان آورديم، به آنها
بگو شما ايمان نياوردهايد، ليكن بگوييد ما اسلام آورديم. و هنوز ايمان در دلهاى
شما وارد نشده است.