. بر دل و دين خرابت نوحه كن‌

چون نمى‌بيند جز اين خاك كهن‌

ور همى بيند چرا نبود دلير

پشت دار و جان سپار و چشم سير

در رخت كو از پى دين فرّخى‌

گر بديدى بَحر، كو كفّ سخىّ‌

آنكه جو ديد آب را نكْند دريغ‌

خاصه آن كو ديد دريا را و ميغ‌

مور بر دانه از آن لرزان شود

كو ز خرمنگاه خود عُمْيان‌[1] بود

مى‌كشد يك دانه را از حرص و بيم‌

چون نمى‌بيند چنان چاش‌[2] عظيم‌

صاحب خرمن همى گويد كه هى‌

اى ز كورى پيش تو معدوم، شى‌ء

تو ز خرمن‌هاى ما آن ديده‌اى‌

كاندر آن دانه به جان پيچيده‌اى‌

اى به صورت ذرّه كيوان را ببين‌

مورِ لنگى، رو سليمان را ببين‌

تو نِه‌اى آن جسم بل آن ديده‌اى‌

وا رهى از جسم گر جان ديده‌اى‌

آدمى ديده است و باقى لَحم و پوست‌

هر چه چشمش ديده است آن خير اوست‌

كوه را غرقه كند يك خُم زِ نَم‌

مَنفذى گر باز باشد سوى يَم‌

چون به دريا راه شد از جان خُم‌

خمّ با جيحون برآرد اشتلُم‌[3]

زين سبب قُل گفته دريا بود

گرچه نطق احمدى گويا بود

گفته او جمله دُرِّ بحر بود

كه دلش را بود در دريا نفوذ

دادِ دريا چون ز خمّ ما بود

چه عجب گر ماهى از دريا بود