ديباچه‌

بِسم اللَهِ الرَّحمَن الرَّحيمّ‌

[1] - اين ابيات از أمير المؤمنين 7 است كه در پايان خطبه غرّاى خود درباره توحيد ذات اقدس حقّ تعالى و صفات و أسماءِ او ايراد فرموده‌اند، در جواب ذِعْلَب كه عرض كرد:

ُ يا أميرَالْمُؤْمِنينَ! هَلْ رَأيْتَ رَبَّكَ؟!

ُ فَقالَ: وَيْلَكَ يا ذِعْلِبُ! ما كُنْتُ أعْبُدُ رَبًّا لَمْ أرَهُ.

خطبه مفصّل است. مجلسى در« بحار الانوار» در ج از طبع حروفى حيدرى، در كتاب التّوحيد، باب از ابواب جوامع التّوحيد، حديث، ص 304 تا ص 306 از« توحيد» صدوق با سند متّصل خود آورده است. و در خاتمه‌اش وارد است كه: ذعلب از صولت اين كلام بيهوش شد و سپس إفاقه يافت و گفت: من چنين گفتارى را نشنيده‌ام و ديگر مثل آنرا نخواهم شنيد.

حضرت استاد علّامه طباطبائى قدَّس الله سرَّه در تعليقه خود بر« بحار الانوار» در اينجا فرموده‌اند: اين اشعار بهترين دليل است بر آنكه خلقت عالم از اوّلش منقطع نيست بلكه پيوسته خلقت در كار بوده است همچنانكه خلقت از آخرش منقطع نيست و پيوسته در كار خواهد بود.