وَ شَدَّدَ اللَهُ عَلَيْهِم يَوْمَ الْقِيَمَةِ الْمُطالَبَةَ وَ الْمُحاسَبَةَ؛ لِكَوْنِهِمْ شَدَّدوا عَلَى عِبادِ اللَهِ أنْ لا يَنْتَقِلوا مِن مَذْهَبٍ إلَى مَذهَبٍ فى نازِلَةٍ طَلَبًا لِرَفْعِ الْحَرَجِ، وَ اعْتَقَدوا أنَّ ذلِكَ تَلاعُبٌ بِالدّينِ؛ وَ ما عَرَفوا أنَّهُم بِهَذَا الْقَولِ قَدْ مَرَقوا مِنَ الدّينِ.

بَلْ شَرْعُ اللَهِ أوْسَعُ، وَ حُكْمُهُ أجْمَعُ وَ أنْفَعُ. وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ\* ما لَكُمْ لا تَناصَرُونَ\* بَلْ هُمُ الْيَوْمَ مُسْتَسْلِمُونَ. [1] هذا حالُ هَؤُلآءِ يَوْمَ الْقِيَمَةِ؛ فَ‌ لا يُؤْذَنُ لَهُمْ فَيَعْتَذِرُونَ‌ [2]. [3]

«و كسيكه گرايش پيدا كند و خود را منسوب نمايد به گفتار پيشوائى كه در حكم، با حكم اين قطب موافق نيست با وجودى كه اين قطب در ظاهر خليفه مى‌باشد، در اينصورت اگر قطب حكم كند بر خلاف آنچه را كه أدلّه آن جماعت پيشوايان بدان اقتضا دارد، پيروان آن پيشوايان او را تخطئه مى‌كنند و در اين حكمى كه نموده است به خطا و غلط نسبت ميدهند، امّا بدون شكّ و ترديد- با آنكه خودشان مطلب را نفهمند- در پيشگاه خداوند گنهكارند.

به علّت آنكه چنين حقّى را ندارند تا مجتهدى را تخطئه نمايند، زيرا كه مجتهد مصيب در نزد ايشان يكى است لا بعينه در ميان تمام مجتهدين، و كسيكه حالش اينطور باشد نبايد إقدام بر تخطئه عالمى از علماءِ مسلمين بنمايد؛ همانطور كه در إمارت اسامَه و پدرش زيد بن حارثه اشكال كردند و اظهار نظر نمودند تا بجائى رسيد كه رسول خدا صلّى الله عليه و آله و سلّم در آن قضيّه گفت آنچه را كه گفت.

پس در صورتيكه در امر رسول خدا و در آن كس كه وى مقدّم داشته است‌

______________________________ [1] آيات 24 تا 26، از سوره 37: الصّآفّات‌

[2] آيه 36، از سوره 77: المرسلات: وَ لا يُؤْذَنُ لَهُمْ فَيَعْتَذِرُونَ‌. (م‌

[3] «) فتوحات مكّيّه» ج 4، باب 463، ص 79