بيهوش از فزع و ترس آن بر روى زمين افتاد.»

و بنابراين مقام توحيد محض، أعلا درجه نور و أرقَى رتبه آنست. چنانچه مرحوم حاج سيّد هاشم در نامه كوچكى براى يكى از دوستانشان فقط اين عبارت را نوشته‌اند:

بسْم اللَهِ الرَّحمَن الرَّحيم‌

التَّوْحيدُ نورٌ؛ وَ الشِّرْكُ نارٌ. التَّوْحيدُ يُحْرِقُ جَميعَ سَيِّئَاتِ الْمُوَحِّدينَ؛ وَ الشِّرْكُ نارٌ يُحْرِقُ جَميعَ حَسَناتِ الْمُشْرِكينَ- وَ السَّلامُ. [1]

«به اسم الله رحمن رحيم. توحيد نور است؛ و شرك آتش است. توحيد مى‌سوزاند جميع زشتيهاى موحّدين را؛ و شرك آتش است كه مى‌سوزاند جميع خوبيهاى مشركين را و السّلام».

نصّ عبارت محيى الدّين عربى بر امام زمان طبق عقيده شيعه اماميّه‌

و از جمله مطالب وارده در «فتوحات» كه براى حضرت آقا حاج سيّد هاشم معجب بود، عبارت او در باب 366 بود كه راجع به حضرت امام زمان عَجّل الله تعالَى فرجَه الشّريف مى‌باشد. ايشان كراراً اين عبارت را ميخواندند و از يكايك فقراتش دليل بر صحّت طَويَّت شيخ مى‌آوردند. و ما در اينجا براى مزيد اطّلاع، آن عبارت را بنا بر نقل شيخ الفقهاء و المتكلّمين، بهاء الملّة و الدّين، شيخ بهاء الدّين عاملى أعلَى الله مقامَه در كتاب «أربعين» خود، در خاتمه حديث سى و ششم، مى‌آوريم؛ چرا كه او نيز از كنايات آن عبارت، بر تشيّع وى تفطّن جسته است. و عين عبارت شيخ بهاء الدّين اينست:

خاتِمَةٌ: إنَّهُ لَيُعْجِبُنى كَلامٌ فى هذَا الْمَقامِ لِلشَّيْخِ الْعارِفِ الْكامِلِ‌

______________________________ [1] در كتاب «تذكرة الاوليآء» ص 320، باب 35، طبع صفى عليشاه، در ترجمه احوال يحيى معاذ رازى از وى حكايت نموده است كه: توحيد نور است؛ و شرك نار است. نور توحيد جمله سيّئات موحّدان را بسوزاند؛ و نار شرك جمله حسنات مشركان را خاكستر گرداند.