اين، جمع ميان متناقضين است. تجرّد يعنى تجرّد از نفس و آثار نفسانيّه؛ و اصرار بر مشتهيات آن يعنى اصرار بر ابقاء نفس و آثار نفسانيّه. و اين دو كاملًا در دو جهت متعاكس واقع‌اند. بايد از خواهشهاى نفسانى رفع يد كرد تا جمال عالم آراى ماوراء نفس متجلّى گردد.

حضرت آقا حاج سيّد هاشم حدّاد بسيارى از كارهاى نيكو را از حظوظ نفسانيّه مى‌شمردند، چون نفس از آن لذّت مى‌برد

حضرت آقا حاج سيّد هاشم بسيارى از كارهاى نيكو را از حظوظ نفسانيّه مى‌شمردند

ميفرمودند: غالباً مجالسى را كه بعضى از سالكين تشكيل ميدهند و در آنها شعر ميخوانند، از حظوظ نفس است؛ گرچه لذّت معنوى برند، امّا حظّ نفس است. بسيارى از اذكار و اوراد را مردم براى أغراض نفسانى و حظوظ آن بجاى مى‌آورند.

قرآنى را كه تلاوت مى‌كنند، اگر به زيبائى جلد و ورق و خطّ توجّه داشته باشند، و يا بر روى رَحل مشبّك بخوانند و آن رحل مؤثّر در حالت قرائتشان باشد، حظوظ نفس است. سجّاده ساده و سفيد مطلوب است؛ سجّاده‌هاى زيبا و منقّش و ملوّن، حظوظ نفس است. تربت سيّد الشّهداء 7 اگر به صورت مُهرهاى معمولى گرچه ناصاف باشد، تربت است؛ ولى اگر صاف بودن آن مدّ نظر گرفته شود حظوظ نفس است؛ و بايد درست ملاحظه كرد كه شيطان تا به كجا دائره مأموريّت خود را توسعه داده، و در سجده گاه مؤمن شيعه آنهم بر روى تربت پاك آن زمين مقدّس، دوست دارد اثر خود را بجاى گذارد. تسبيحهاى زيبا كه در ذكر انسان مؤثّر است، همگى حظوظ نفس است؛ و هكذا عِمامه و عبا و رِدا و غيرها از آن چيزهائى كه در عبادت و نماز و دعا و زيارت و تلاوت و ذكر و ورد مؤمن مؤثّر باشد.

ميفرمودند: خواستن خوابها و رؤياهاى معنوى و روحانى، از حظوظ نفس است. طلبيدن مكاشفات و اتّصال با عالم غيب و اطّلاع بر ضمائر و عبور