رمل و كامل و وافر را متفق الاركان و باقى را مختلف الاركان مينامند.

چهار بحرى كه آقاى دكتر حميدى شيرازى افزوده بدينقرار است:

1- بحر كبير، مركب از دو بار متفاعل تن (اين بحر را ميتوان از فروع بحر متدارك مثمن بشمار آورد).

2- بحر صغير، مركب از سه بار مفاعلن (از فروع بحر رجز مسدس)

3- بحر اخرس، مركب از چهار متفا (متفا) (از فروع بحر متدارك مثمّن)

4- بحر بديل، مركب از سه بار متفاعل (فعلاتن. از فروع بحر رمل مسدس)

معطم له بيست و سه بحر را در اين قطعه گرد آورده است:

(مصراع آخر غير از مصراعى است كه جناب آقاى دكتر حميدى آورده‌اند و تغيير آن از جهت عدم تطويل كلام و وارد نشدن در جزئيات است)

مبحث چهارم: تقطيع‌

تقطيع عروضى عبارت است از برابر كردن الفاظ بيت با افاعيل عروضى با رعايت حركات و سكون، بدون در نظر گرفتن نوع حركت. مبناى تقطيع بنابر تلفظ است و كوتاهى و بلندى هجاها برحسب مقدار كشش صدا است. بنابراين به نكات ذيل بايد توجه داشت:

1- حروفى كه به تلفظ درنمى‌آيد از قبيل الف وصل (اگر تلفظ نشود)، هاء غيرملفوظ، واو معدوله (واو غيرملفوظ) بحساب نمى‌آيد.

2- نون ساكن بعد از حرف مد، محسوب نميشود. فى المثل جان و خون و كين، از نظر تقطيع مساوى است با جا، خو، كى.