ريشه يونانى‌ar ?ehthpiD (پوست حيوانى) پنداشته‌اند. دفتر، امروزه بمعنى كتابچه‌اى است كه در آن حساب تجارتى را وارد ميكنند و همچنين هركتابچه‌اى كه مطالب و ارقام مربوط به امور تجارى يا ادارى يا تحصيلى در آن نوشته شود دفتر نام دارد و مجازا بر اطاق كار و محل جمع‌آورى نامه‌ها و شعبه‌هاى كوچكتر از دائره و اداره نيز اطلاق ميگردد.

(4) علم از بهر دين‌پروردن است نه از بهر دنيا خوردن.

______________________________ (27)- دين: در عبارات حكيمانه غالبا دين و دنيا را بعنوان دو لفظ متضاد در مقابل هم بكار ميبرند.

(28)- دنيا خوردن: بمعنى حرص زياد به دنيا يا تمتع از دنيا است.

(29)-

بيت بر وزن شماره 1 با قافيه مردف مركب.

مراد از فروختن علم، تسليم شدن دانا به ميل و هوس جاهلان يا فراهم آوردن وسايل تعدى و ظلم ستمگاران با دانش خويش است و مقصود از زهد فروختن، بكار بردن ريا و خودنمايى در كردارها است.

(30)- يهدى به و هو لا يهتدى ترجمه: بوسيله او (كور مشعله دارو يا عالم ناپرهيزگار) ديگران هدايت ميشوند و آنان خود راه نمييابند. تشبيه عالم ناپرهيزگار به كور مشعله‌دار، تشبيه مركب است و وجه‌شبه را شيخ با عبارت عربى باز نموده است.

(31)-

بيت بر وزن شماره 8 با قافيه مردف مركب.

در اين بيت، صرف عمر، به قمار تشبيه ضمنى شده است.

(32)- زر انداخت: زر انداختن، بمعنى از دست دادن نقد است.

(5) ملك از خردمندان جمال گيرد ...

(33)- ملك از خردمندان ...: نظير آن، قسمتى از سخن اردشير بابكان است كه در چندين كتاب ترجمه عربى آن آمده است:

لا يضبط الملك الّا بالرّجال ترجمه: كشور بى‌مردان در تصرف نيايد.

رجال، اعم است از مردان دانشمند و مردان سپاهى.

(34)-

قطعه بر وزن شماره 11 با قافيه مقيد مردّف.