نام کتاب : شرح گلستان نویسنده : خزائلى، محمد جلد : 1 صفحه : 38
و همه افراد اين نوع را عهدهدار امانت الهى
ميداند. خلافت انسان از باب استعداد وى جهت ادراك علوم و معارف است وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ كُلَّها.
بوسيله وقوفى كه بر همه حقايق اسمى دارد بر فرشتگان برترى يافته است و سزاوار مقام
خلافت شده و موظف است به نفع خود از هرچه در زمين است بهرهمند شود اما اين
بهرهمندى، نوعى است و به همه تعلق دارد.
تنها تخصيص از باب آنست كه هرفرد به وظيفه محدود خويش در آبادانى و
عمران اين زمين قيام كند و شرط چنين قيامى بهرهمندى از عقل است كه تنها با آن
ميتواند مصلحت موجوداتى را كه خدا در تصرف او قرار داده است بازشناسد و اگر نادان
و سفيه باشد بهرهمندى مستقيم نخواهد داشت وَ لا تُؤْتُوا
السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً اين بود مختصرى از بيان توحيد و سلوك و مؤاخات و مراسات و مواسات و
حريت و صلح و صفائى كه عرفان قرآنى براى بشر مقرر داشته و ايرانيان مسلمان بهتر از
همه معانى آنرا ادراك كرده و با نوشتن كتابها و گفتن سخنها، يكايك از مطالب و
مقاصد آنرا پرورده و بما سپردهاند. اينك نوبت ما است كه در اينجهان پرآشوب و در
زمانيكه هردم نايره جنگ در شرف اشتعال است رايت عرفان قرآنى در دست گيريم و با
رهبرى ذوق ايرانى خود جهان را به مكتب كشف و شهود دعوت كنيم و از اختلاف و نفاق
ملل پيشگيرى بعمل آوريم تا اخلاص و صفا بر همه جهانيان سايهگستر شود و بجاى شرنگ
غرور كه خون برخى را فاسد و دلهايشانرا افسرده ساخته جامى از باده صافى عرفان
بكامشان ريزيم باشد كه اين باده مستىزاى هوشيارشان كند و از خواب غفلت بيدارشان
سازد تا از نيروى عقل خويش كه اكنون در راه نابودى بشر بكار ميرود در راه صلح و
صفا كه مقدر و مقرر الهى است بهرهور گردند و شايسته مقام خلافت الهى و قيام به
وظيفه عبادت خالق و خدمت خلق باشند. همه صاحبدل شوند و با عارفان ايرانى در سوز و
گداز عشق لاهوتى، خودى خود را فراموش كنند و خويش و ديگران را در آيينه روى محبوب
ببينند و از يك جلوه او نقشها در اوهام خود پذيرند و هميشه و همهجا تنها خدا
بينند و بس:
رسد
آدمى بجايى كه بجز خدا نبيند
بنگر
كه تا چه حد است مكان آدميت
نام کتاب : شرح گلستان نویسنده : خزائلى، محمد جلد : 1 صفحه : 38