responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح بوستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 347

به آرام‌[1] دل، خفتگان در بنه‌

چه دانند حال شكم گرسنه؟

حكايت (5) [يكى را عسس دست بربسته بود ....]

يكى را عسس دست بربسته‌[2] بود

همه شب پريشان و دلخسته بود

به گوش آمدش، ناگهان از كسى،

كه مينالد از تنگدستى بسى‌

شنيد اين سخن دزد مسكين و گفت:

ز بيچارگى چند نالى! بخفت‌

برو شكر يزدان كن اى تنگدست،

كه دستت عسس تنگ بر هم نبست‌

مكن ناله از بينوايى بسى‌

چو بينى ز خود بينواتر كسى‌

حكايت (6) [برهنه‌تنى يكدرم وام كرد ....]

برهنه‌تنى يكدرم وام كرد

تن خويش را كسوتى‌[3] خام كرد[4]

بناليد: كاى طالع بدلگام،

به گرما بپختم در اين زير خام‌

چو ناپخته آمد ز سختى به جوش،

يكى گفتش از چاه زندان: خموش!

به جاى آوراى خام شكر خداى‌

كه چون ما، نه اى خام بر دست و پاى‌

حكايت (7) [يكى كرد بر پارسايى گذر ....]

يكى كرد بر پارسايى گذر

به صورت جهود آمدش در نظر

قفايى فرو كوفت بر گردنش‌

ببخشيد درويش، پيراهنش‌

خجل گفت كانچ از من آمد، خطاست‌

ببخشاى بر من، چه جاى عطاست!

به شكرانه‌[5] گفتا: به سر بيستم‌

كه آنم كه پنداشتى نيستم‌

نكو سيرت بى‌تكلف برون‌

به از نيكنام خراب اندرون‌

به نزديك من شبرو راهزن‌

به از فاسق پارسا پيرهن‌

حكايت (8) [ز ره بازپس مانده‌يى ميگريست ....]

ز ره بازپس مانده‌يى ميگريست:

كه مسكين‌تر از من در اين دشت كيست؟


[1] به آرام دل خفتگان در بنه: كسانى كه با خيال آسوده در ميان بار و بنه خفته‌اند از حال شخص فقير گرسنه چه خبر دارند؟« به آرام دل خفتگان در بنه» عبارت تركيبى است و مسند اليه ميباشد.

[2] يكى را عسس ...: ضبط مشهور چنين است:« يكى را عسس بر ستون بسته بود» اين ضبط درست‌تر مى‌نمايد زيرا در قديم دزدان يا گناهكاران را به ستون يا درخت مى‌بستند.

[3] - كسوت: لباس

[4] خام: چرم دباغى نشده- بند چرمين كه بر پاى زندانى نهند« ضد پخته». در اينجا معنى اول مراد است و به دو معنى ديگر هم در اين قطعه آمده است.

[5] به شكرانه گفتا به سر بيستم: به عنوان اداى شكر آماده‌ام رياضت بر سر ايستادن را تحمل كنم، زيرا چنانكه تو پنداشتى جهود نيستم.« بيستم» مخفف بايستم.

نام کتاب : شرح بوستان نویسنده : خزائلى، محمد    جلد : 1  صفحه : 347
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست