حال با در نظر گرفتن زير آبى نيز دو راه در حلّ آن بدو لحاظ مى‌باشد راه اوّل گفته شد و اينك راه دوّم.

اينطريق مآلش بهمان وجه اوّلست فقط فرقش اينستكه وجه اوّل باعتبار زمان بود يعنى زمان را مجهول فرض كرديم ولى در اينوجه باعتبار اجزاء است و اينطور مى‌گوئيم:

اگر هر چهار فوّاره با زير آبى باز باشند حوضى كه داراى «47» جزء است در مدّت يك روز پر مى‌شود حال فوّاره اوّلى در مدّت يك روز چند جزء از آنرا پر مى‌كند.

براى بدست آوردن آن بين كسور «8/ 1» و «2/ 1» و «3/ 1» مخرج مشترك بايد بگيريم و بعد از آن ظاهر و بديهى است كه جواب «24» مى‌شود يعنى فوّاره اوّل «24» جزء از «47» جزء را با اين كيفيّت در مدّت يك روز پر مى‌كند و دوّمى نصف يعنى «12» جزء و سوّمى ثلث آن يعنى «8» جزء و چهارمى ثمن آن‌كه «3» جزء باشد و مجموع «47» مى‌شود.

متن: مسئلة:

سمكة ثلثها فى الطّين و ربعها فى الماء و الخارج منها ثلاثة اشبار كم اشبارها؟

ترجمه و شرح:

مسئله «6»

ماهى ثلثى از آن در خاك واقع شده و ربعى از آنهم در آب واقع است و مقدار خارج از آب سه وجب است حال معيّن كنيد تمام مقدار ماهى چند وجب است؟

متن: فبالاربعة المتناسبة اسقط الكسرين من مخرجهما يبقى خمسة فنسبة الاثنا عشر اليها كنسبة المجهول إلى الثّلاثة و الخارج من قسمة مسطّح الطّرفين على الوسط سبعة و خمس و هو المطلوب.

ترجمه و شرح: اينمسئله را از چهار طريق مى‌توان حلّ نمود.

1- از طريق جبر.