حالتى كه بر پهلوها غلطند ذكر خدا را مى‌كنند و تفكّر در آفريدن آسمانها و زمين مى‌نمايند در حالتى كه مى‌گويند: خداوندا! اين را باطل نيافريده‌اى و منزّهى از آفريدن باطل، پس ما را از آتش جهنّم نگاه دار.

در[1] بسيارى از مواضع قرآن فرموده: «وَ مِنْ آياتِهِ*، وَ مِنْ آياتِهِ»[2]* و اين آيتها از براى صاحبان علم‌[3] مجارى فكر است در خدا و قدرت او نه در ذات او.

در حديث مشهور از حضرت پيغمبر 6‌[4] مروى است كه: تفكّر در نعمتهاى خدا بكنيد و تفكّر در ذات خدا مكنيد كه قدرت بر اين نداريد[5].

و حضرت امام محمّد باقر 7 فرمودند: بپرهيزيد از اينكه تفكّر در ذات خدا كنيد، امّا اگر خواسته باشيد كه نظر در عظمت او بكنيد نظر كنيد به عظمت خلق او[6].

و حضرت امام جعفر صادق 7 فرمودند: هركه نظر در ذات خدا كند كه چون است هلاك مى‌شود[7].

و امّا تفكّرى كه به نيكى و به‌[8] عمل به نيكى دعوت مى‌كند اعمّ از اين است از براى آنكه شامل تفكّر در حسنات و سيّئات نيز هست؛ زيرا كه هرگاه بنده‌اى تفكّر[9] كند[10] در حسنات خود كه آيا تمام است يا ناقص، موافق سنّت است يا مخالف آن، خالص است از شرك و شكّ يا مشوب است به آنها، البتّه‌[11] اين تفكّر[12] دعوت مى‌كند به اصلاح آنها و تدارك خللى كه در آنها واقع شده باشد. و هم‌چنين هرگاه تفكّر كند در

[1] - در/a s و در.

[2] -a - و من آياته.

[3] -a s + و.

[4] -s m - 6.

[5] - مجموعة ورّام 1: 250. بحار الأنوار 68: 322.

[6] - الكافي 1: 93 ح 7. التوحيد: 458 ح 20.

[7] - المحاسن 1: 237 ح 208. الكافي 1: 93 ح 5.

[8] -a s - به.

[9] -s - در حسنات و سيّئات ... تفكّر.

[10] -a - كند.

[11] -s a + به.

[12] - تفكّر/a s فكر.