محمّد 6 را[1] فرستادند از براى احياى راه آخرت و تجديد سنّت پيغمبران در سلوك راه آخرت.

و اهل ملّتها از آن حضرت سؤال كردند از گوشه‌نشينى و بيابانگردى در اين دين، فرمودند: بجاى آن بر اين امّت جهاد و حجّ واجب شده‌[2].

و[3] پرسيدند از آن حضرت از معناى سايحين كه در قرآن مجيد وارد شده، فرمودند: مراد روزه دارانند[4]. و چون متبادر از سايحين آن بود كه به معناى بيابانگردانى باشد كه از براى‌[5] خدا ترك وطنها مى‌نمودند و سياحت در اين ملّت منسوخ است لِهذا آن حضرت به روزه‌داران‌[6] تفسير نمودند.

و بِالجملة خداى عزّ وجلّ بر اين امّت انعام نموده به اينكه حجّ را از براى ايشان بجاى رهبانيّت گردانيده و خانه كعبه را شريف گردانيده به نسبت دادن به خود و نصب آن را نموده تا آنكه بندگان قصد آن نمايند و اطرافِ آن را حرم خانه خود نموده از براى تعظيم شأنِ آن و عرفات را مانند ميدانى گردانيده بر درگاه حرم خانه و حرمت آن موضع را مؤكّد ساخته به حرام گردانيدن صيد آن و درخت آن. و آن را وضع نموده است بر مثال درگاه پادشاهان كه‌[7] زيارت كننده‌[8] قصد آن را مى‌نمايد از راه‌هاى دور و دراز در حالتى كه موهاى ايشان ژوليده‌]m .b 421[ و روها غبارآلود[9] و از براى صاحب خانه تواضع نمايند و از براى عظمت و عزّت آن به ظاهر و باطن افتادگى كنند، با اعتراف به آنكه منزّه است از آنكه خانه يا شهرى او را فرا گرفته باشد.

[1] -s m - را.

[2] - نگر: أمالي الصدوق: 123 ح 1. روضة الواعظين: 422. مجمع الزوائد 4: 252.

[3] -a s - و.

[4] - الكافي 5: 15. تهذيب الأحكام 6: 130.

[5] -s a + عبادت.

[6] - داران/m در آن.

[7] - كه/a و هرگاه.s كه هرگاه.

[8] -s + و!

[9] - آلود/a s آلوده.