انس به اين عالَم گرفته‌اند و از مرگ مى‌گريزند با[1] آنكه در مرگ ملاقات محبوب حقيقى ميسّر مى‌شود، پس امتحان ايشان در صدق دعواى محبّت شده و مأمور شده‌اند به مفارقت مالى كه منظور و معشوق ايشان است. و از براى اين است‌[2] كه خداى عزّ وجلّ فرموده: «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى‌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ»[3] يعنى خداى عزّ وجلّ خريده است از مؤمنان جانها و مالهاى ايشان را به صرف كردن در جهاد و راه خدا به عوض آنكه بهشت به ايشان بدهد.

و معناى دوم: پاكيزه ساختن است از صفت بخل كه از مهلكات است. حضرت پيغمبر 6 فرمودند: سه چيز است كه از مهلكات است: بخلى كه فرمان آن‌[4] برده شود و هوايى كه متابعت آن كرده شود و عُجب به هم رسانيدنِ مردى به نفس خود[5]. و خداى عزّ وجلّ فرموده‌[6]: «وَ مَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»[7] يعنى هر كسى شرّ بخل از وى دور گردد رستگار است.

و صفت بخل به اين زايل مى‌شود كه عادت كند به دادن مال. و محبّت چيزى منقطع نمى‌شود مگر به جبر كردن نفس بر مفارقت آن تا آنكه عادت شود. و انفاق مال به اين معنا دل را از آلودگى بخلى كه هلاك كننده است پاكيزه مى‌سازد؛ و پاكيزگى آن به قدر دادن است و به قدر خوشنودى به دادن و شَعفناك بودن به صرف كردن آن در راه خدا.

و معناى سيُم: شكر نعمت است؛ زيرا كه خداى عزّ وجلّ را بر بنده‌اش نعمتى‌[8]

[1] - با/a تا.

[2] -s - و از براى اين است.

[3] - توبه: 111.

[4] -s - آن.

[5] - الخصال: 84 ضمن ح 11. عدّة الداعي: 221. عوالي اللئالي 1: 273 ح 96.

[6] - فرموده/s a فرموده‌اند.

[7] - حشر: 9.

[8] - نعمتى/a نعمت.